W praktyce widzimy, że niestosowanie się pacjentów do zaleceń lekarskich jest bardzo częstym problemem i każdy lekarz spotyka się z nim w swojej pracy na co dzień. Z pomocą może przyjść metoda Keizen, nazywana inaczej metodą małych kroków, opisywana przeze mnie w artykule „W drodze do zmiany nawyków” (Mag. Stomatol., 2014, 1, 84-86).
Zastosowanie tej metody przedstawię na przykładzie przekonania pacjenta do noszenia nakładek zabezpieczających powierzchnie zębów przed ścieraniem. Wiele osób, zanim bowiem przyzwyczai się do ich noszenia, nierzadko odczuwa dyskomfort, co często prowadzi do nieprawidłowego korzystania lub do całkowitego zaprzestania ich stosowania. W jaki sposób można przekonać pacjenta, aby nie rezygnował z terapii? Po pierwsze trzeba zapytać go, w jakich okolicznościach w ciągu dnia będzie mógł nosić nakładki. Chodzi o takie czynności, które powtarza codziennie. Może to być na przykład oglądanie wieczornych wiadomości. Ważne jest, abyśmy dali zdecydować pacjentowi i nie sugerowali, co będzie dla niego najlepsze, ponieważ od razu skażemy się na porażkę. Po drugie musi on określić minimum czasu, który będzie w stanie poświęcić codziennie na noszenie nakładki, tak aby nie było to dla niego zbytnim utrudnieniem. Aby kontrolować postępy, można umówić się z pacjentem, że pojawi się u nas w gabinecie za miesiąc lub zadzwoni w celu omówienia kolejnych kroków. Oczywiste jest to, że początkowo takimi działaniami nie osiągniemy pożądanych efektów, ale tylko dzięki „oszukaniu” systemu alarmowego w naszym mózgu, mamy szansę na wytworzenie się nowego nawyku. Dopiero kolejnym krokiem będzie stopniowe wydłużanie czasu stosowania nakładek, aż do osiągnięcia momentu, który pozwoli na efektywne zapobieganie konsekwencjom występujących u pacjenta parafunkcji.
Zastosowanie tej metody przedstawię na przykładzie przekonania pacjenta do noszenia nakładek zabezpieczających powierzchnie zębów przed ścieraniem. Wiele osób, zanim bowiem przyzwyczai się do ich noszenia, nierzadko odczuwa dyskomfort, co często prowadzi do nieprawidłowego korzystania lub do całkowitego zaprzestania ich stosowania. W jaki sposób można przekonać pacjenta, aby nie rezygnował z terapii? Po pierwsze trzeba zapytać go, w jakich okolicznościach w ciągu dnia będzie mógł nosić nakładki. Chodzi o takie czynności, które powtarza codziennie. Może to być na przykład oglądanie wieczornych wiadomości. Ważne jest, abyśmy dali zdecydować pacjentowi i nie sugerowali, co będzie dla niego najlepsze, ponieważ od razu skażemy się na porażkę. Po drugie musi on określić minimum czasu, który będzie w stanie poświęcić codziennie na noszenie nakładki, tak aby nie było to dla niego zbytnim utrudnieniem. Aby kontrolować postępy, można umówić się z pacjentem, że pojawi się u nas w gabinecie za miesiąc lub zadzwoni w celu omówienia kolejnych kroków. Oczywiste jest to, że początkowo takimi działaniami nie osiągniemy pożądanych efektów, ale tylko dzięki „oszukaniu” systemu alarmowego w naszym mózgu, mamy szansę na wytworzenie się nowego nawyku. Dopiero kolejnym krokiem będzie stopniowe wydłużanie czasu stosowania nakładek, aż do osiągnięcia momentu, który pozwoli na efektywne zapobieganie konsekwencjom występujących u pacjenta parafunkcji.
Zastosowanie w tym wypadku metody małych kroków może pomóc uchronić pacjenta przed poważnymi konsekwencjami w przyszłości. Dodatkowe korzyści z zastosowania tej metody to relacja, jaka buduje się między lekarzem a pacjentem. Pacjent, który dostrzeże troskę o niego i jego zdrowie, na pewno odwdzięczy się lojalnością i pozostanie w gronie naszych stałych klientów.
Sylwia Prawdzik
Psycholog, coach ACC ICF i trener biznesu
