Oral surgery procedures in haematological patients – algorithm of proceedings

Grzegorz Trybek, Justyna Pilchowska, Magda Aniko-Włodarczyk, Olga Preuss, Marcin Metlerski

Streszczenie
Pacjenci z chorobami krwi i układu krwiotwórczego, cierpiący z powodu manifestacji ich objawów w jamie ustnej, stanowią nierzadką grupę osób zgłaszających się do lekarza stomatologa w celu wykonania ekstrakcji zębów. Istotnym czynnikiem wpływającym na sukces leczenia tej grupy pacjentów jest podstawowa wiedza na temat występującej choroby oraz umiejętność interpretacji podstawowych wyników badań krwi. Celem pracy jest przedstawienie postępowania klinicznego w przypadku konieczności interwencji chirurgicznej.
 
Abstract
Patients with diseases of the blood  and haemopoietic system, suffering from their manifestation in the oral cavity, make up a not-infrequent group of people that present at the dentist with the aim of carrying out extraction of teeth. A significant factor that influences success in the treatment of this group of patients is basic knowledge of this disease and the ability of interpretation of basic results of blood tests. The aim of the study is to describe clinical procedure in case of the necessity of surgical intervention.
 
Hasła indeksowe: pacjent hematologiczny, interwencja chirurgiczna, algorytm
 
Key words: haematological patient, surgical intervention, algorithm

PIŚMIENNICTWO
1. Czerniuk M. i wsp.:  Zmiany na błonie śluzowej jamy ustnej w przebiegu choroby ogólnoustrojowej – na co należy zwrócić uwagę? Kardiologia po Dyplomie, 2010,  9 , 5, 66-70.
2. Hamerlak Z., Banach J.: Wyniki leczenia ciężkich zapaleń jamy ustnej u dzieci chorych na ostre białaczki i chłoniaki złośliwe. Dent. Med. Probl., 2004, 41, 4, 687-694.
3. Gogolewski B. i wsp.: Pacjenci hematologiczni w praktyce stomatologicznej opis dwóch przypadków. Twój Przegl. Stomatol., 2012, 10, 58-61.
4. Karolewska E. i wsp:  Algorytm stomatologicznego postępowania profilaktyczno-leczniczego u dzieci z białaczkami, Czas. Stomatol., 2006, LIX, 4, 245-252.
5. Robak T. i wsp.: Rekomendacje diagnostyczne i terapeutyczne dla przewlekłej białaczki limfocytowej w 2014r. – raport grupy roboczej PTHIT oraz PALG_CLL. Acta Haematol. Pol., 2014, 45, 221-239.
6. Pels E. i wsp.: Wybrane aspekty stomatologiczne u dzieci z białaczką limfoblastyczną. Ann UMCS  Sect. D, 2006, 61, 1, 254-258.
7. Dudek D. i wsp: Interpretacja wyników wybranych badań laboratoryjnych układu hemostazy w kontekście przygotowania chorych do zabiegów z zakresu chirurgii jamy ustnej. Mag. Stomatol., 2006, 16, 6, 60-64.
8. Janas A.: Usunięcie ogniska zakażenia pochodzenia zębowego. Por. Stomatol., 2007, 12, 367-369.
9. Olczak-Kowalczyk D. i wsp.: Antybiotyki w stomatologii dziecięcej. Nowa Stomatol., 2014, 3, 131-137.
10. Łagocka R. i wsp.:  Postępowanie w zapaleniu błony śluzowej jamy ustnej towarzyszącemu standardowej chemioterapii – przegląd piśmiennictwa. J. Stoma., 2011, 64, 5-664, 5-6, 394-410.
11. Gazda H. i  wsp.: Miejscowa hemostaza po ekstrakcjach zębów i pourazowych krwawieniach z błon śluzowych jamy ustnej u dzieci z zaburzeniami krzepnięcia krwi. Ocena hemostatycznego działania kleju tkankowego. Nowa Stomatol., 1996, 1, 3/4, 28-35.
12. Laskus-Perendyk A. i wsp.: Zmiany w jamie ustnej pacjentów hospitalizowanych z powodu chorób krwi i układu krwiotwórczego, Nowa Stomatol., 2000, 5 (1/2), 39-42.
13. Dyszkiewicz M. i wsp.: Ocena stanu błony śluzowej jamy ustnej u pacjentów leczonych radio-  i chemioterapią. Dent. Med. Probl., 2009, 46, 1, 89-93.
14. Dominiak M. i wsp.: Podstawy chirurgii stomatologicznej, Zabiegi stomatologiczne u pacjentów po radioterapii i chemioterapii. Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2013, 244.
15. Wypych A. i wsp.: Zapalenia jamy ustnej u dzieci, z uwzględnieniem pacjentów w trakcie terapii przeciwnowotworowej. Nowa Med ., 2007, 1,13-17, 394-410.
16. Kowalik P. i wsp.: Ropień zębopochodny w ostrej białaczce limfoblastycznej. Por. Stomatol. ,2011, 11, 7, 242-243.
17. Kaczmarzyk T., Stypułkowska J.:  Profilaktyka antybiotykowa w chirurgii jamy ustnej u chorych z grup ryzyka wystąpienia bakteryjnego zapalenia wsierdzia – celowa, możliwa czy nawet szkodliwa?. Czas. Stomatol., 2006, 59, 10, 724-733.
18. Wożakowska-Kapłon B. i wsp.: Współczesne poglądy na profilaktykę infekcyjnego zapalenia wsierdzia przed zabiegami stomatologicznymi. Czas. Stomatol., 2009, 62, 7, 588-596.
19. Niedzielska I. i wsp.: Objawy szpiczaka w jamie ustnej – opis dwóch przypadków i przegląd piśmiennictwa. Chir. Pol., 2005 , 7, 2 , 132-137.
20. Pawlik A.: Hemopatie i jama ustna. As Stomatol., 2008, 6, 32-34.
21. Graczyk M. i wsp.: Trudności w opiece paliatywnej u chorych z rozpoznanym szpiczakiem mnogim. Med. Paliat., 2009, 3, 1, 1-11.
22. Janas A. i wsp.: Przerzut szpiczaka kręgosłupa do żuchwy, Mag Stomatol, 2015, 2, 66-69.
23.  Litwiniuk M. i wsp.: Martwica kości szczęk po długotrwałym stosowaniu bisfosfonianów. Onkol. Prakt. Klin., 2007, 6,306-310.
24. Jurkowski P. i wsp.: Zastosowanie biochemicznych markerów obrotu kostnego w medycynie ogólnej i stomatologii, Dent. Med. Probl. 2010, 47, 2, 199-205.
25. Frank Sz. i wsp. : Martwica kości szczęk w wyniku stosowania bisfosfonianów. Przegląd piśmiennictwa.  Dent. Forum, 2013, XLI, 2, 79-82.
26. Rugiero S.L i wsp.: American Association of Oral and Maxillofacial Surgeons position paper on bisphosphonate-related osteonecrosis of the jaws – 2009 update. J. Oral Maxillofac. Surg., 2009, 67, 5 Suppl., 2-12.
27. Jurczyszyn A. i wsp.: Makroglobulinemia Waldenströma – nowe wskaźniki diagnostyczne, czynniki rokownicze oraz kryteria rozpoczęcia terapii.  Adv. Clin. Exp. Med., 2004, 13, 2, 327-336.
28. Raczkiewicz A. i wsp.: Zespół Felty’ego – opis trzech przypadków. Reumatologia,  2010,  48, 1,  66-70.
29.Treliński J.: Nadpłytkowość a powikłania zakrzepowo-zatorowe.  Hematologia,  2013, 4, 1, 43-50.
30. Góra-Tybor  J.: Czerwienica prawdziwa i nadpłytkowość samoistna – diagnostyka i terapia. Hematologia , 2014, 5, 2, 105-114.
31. Korsak J. i wsp.: Wytyczne w zakresie leczenia krwią i jej składnikami oraz produktami krwiopochodnymi w podmiotach leczniczych. Wojskowy Instytut Medyczny 2014, 2, 86.
32.Victor M. i wsp.: Polycythemia vera: dental management considerations. Spec. Care Dentistry,1991,11,6, 227-230.
33. Popov S.A.  i wsp.: The characteristics of the oral health promotion of patients with hematological diseases. Stomatologia ,1999, 78, 4,14-20.