Streszczenie
Wstęp. Kły szczęki stanowią drugie pod względem częstości zatrzymania zęby (1-3% populacji), zaraz po zębach trzonowych trzecich. Podczas ektopowego wyrzynania się kłów szczęki może dojść do resorpcji korzeni zębów sąsiednich, ankylozy kła i formowania się torbieli. Wykrywalność resorpcji zębów sąsiadujących z ektopowo wyrzynającym się kłem wzrastała na przestrzeni ostatnich lat z powodu częstszego wykorzystywania badania CBCT w diagnostyce radiologicznej. Resorpcja korzeni zębów sąsiadujących z wyrzynającym się ektopowo kłem szczęki dotyczy najczęściej zębów siecznych bocznych, osiągając różne wartości: od 7,7% do 66,7%.
Cel pracy. Praca ma na celu dokonanie przeglądu piśmiennictwa dotyczącego resorpcji korzeni zębów sąsiadujących z zatrzymanymi kłami, analizę czynników predysponujących do wystąpienia resorpcji i przedstawienie praktycznych wskazówek autorów minimalizujących ryzyko zatrzymania kła i wystąpienia możliwych powikłań.
Materiał i metodyka. Analizy piśmiennictwa dokonano za pomocą bazy internetowej PubMed. Zakwalifikowano 30 artykułów w pełnej wersji.
Wyniki i podsumowanie. Resorpcją był najczęściej objęty ząb sieczny boczny. Dotykała ona głównie 1/3 wierzchołkowej i 1/3 środkowej korzenia w stopniu łagodnym i zaawansowanym. Jeśli stwierdza się położenie zatrzymanego kła na zdjęciu pantomograficznym w sektorach od 3. do 5. wg Ericson i Kurol oraz położenie guzka kła wzdłuż osi długiej korzenia sąsiedniego zęba, ryzyko wystąpienia resorpcji jest większe. W określonych przypadkach u pacjentów w wieku 9-11 lat są konieczne badanie palpacyjne wyrostka zębodołowego okolicy górnych kłów i dalsza diagnostyka radiologiczna. CBCT jest obecnie najdokładniejszym badaniem do diagnostyki resorpcji zębów sąsiadujących z zatrzymanym kłem.
Abstract
Introduction. Maxillary canines are the second most frequently impacted teeth (the prevalence ranges from 1 to 3% of the population), just after the third molars. Ectopic eruption of maxillary canines can cause different complications, such as: root resorption of adjacent teeth, ankylosis of the canine and formation of a cyst. Detection capability of root resorption of adjacent teeth during ectopic eruption of maxillary canines has been increasing over recent years because of more frequent use of CBCT for radiological diagnosis. Root resorption is the most common in lateral maxillary incisors, it reaches different values from 7.7% to 66.7%.
Aim of the study. The aim of the study was to review the literature on root resorption of adjacent teeth caused by impacted maxillary canines, analyze predisposing factors to this kind of resorption and provide practical guidance from authors, which can help minimize the risk of canine retention and the occurrence of possible complications.
Materials and methods. Electronic search was conducted through PubMed database. Analyzes of the found literature was made and 30 articles in the full version were qualified to use in this study.
Results and summary. Root resorption caused by impacted maxillary canines is the most common in lateral maxillary incisors. It mainly occurs on apical third and on middle third of the root of adjacent teeth in a moderate and severe degree. The risk of root resorption is higher when the impacted canine is localized in sectors 3 to 5 according to Ericson and Kurol on the orthopantomograph and also when the cusp tip of impacted canine is located along the long axis of the root of adjacent tooth. The clinical supervision with palpation of the alveolar bone of upper canines in essential in patients between 9 and 11 years old and further radiographic examination is recommended in specific cases. CBCT is currently the most accurate method for the diagnosis of resorption of adjacent teeth caused by impacted canine.
Hasła indeksowe: zatrzymany kieł, resorpcja korzeni zębów siecznych, CBCT w ortodoncji
Key words: impacted canine, incisor root resorption, CBCT in orthodontics
PIŚMIENNICTWO
1. Lai C. S. i wsp.: Impacted maxillary canines and root resorptions of neighbouring teeth: a radiographic analysis using cone-beam computed tomography. Eur. J. Orthod., 2013, 35, 4, 529-538.
2. Almuhtaseb E. i wsp.: Three-dimensional localization of impacted canines and root resorption assessment using cone beam computed
tomography. J. Huazhong Univ. Sci. Technolog Med. Sci., 2014, 34, 3, 425-430.
3. Strbac G.D. i wsp.: The prevalence of root resorption of maxillary incisors caused by impacted maxillary canines. Clin. Oral Investig., 2013, 17, 2, 553-564.
4. Chaushu S. i wsp.: Predisposing factors for severe incisor root resorption associated with impacted maxillary canines. Am. J. Orthod. Dentofacial Orthop., 2015, 147, 1, 52-60.
5. Alqerban A. i wsp.: Predictors of root resorption associated with maxillary canine impaction in panoramic images. Eur. J. Orthod., 2016, 38, 3, 292-299.
6. Guarnieri R. i wsp.: Impacted maxillary canines and root resorption of adjacent teeth: a retrospective observational study. med. Oral Patol. Oral Cir. Bucal., 2016, 21, 6, 743-750.
7. Hadler-Olsen S. i wsp.: Root resorptions related to ectopic and normal eruption of maxillary canine teeth – a 3D study. Acta Odontol. Scand., 2015, 73, 8, 609-615.
8. Ucar F.I. i wsp.: Effects of impacted maxillary canines on root resorption of lateral incisors: A cone beam computed tomography study. J. Orofac. Orthop., 2017, 78, 3, 233-240.
9. Cernochova P., Krupa P., Izakovicova-Holla L.: Root resorption associated with ectopically erupting maxillary permanent canines: a computed tomography study. Eur. J. Orthod., 2011, 33, 5, 483-491.
10. Ericson S., Kurol P.J.: Resorption of incisors after ectopic eruption of maxillary canines: a CT study. Angle Orthod., 2000, 70, 6, 415-423.
11. Walker L., Enciso R., Mah J.: Three-dimensional localization of maxillary canines with cone-beam computed tomography. Am. J. Orthod. Dentofacial Orthop., 2005, 128, 4, 418-423.
12. Ericson S., Kurol J.: Incisor resorption caused by maxillary cuspids. A radiographic study. Angle Orthod., 1987,57, 332-346.
13. Al-Zoubi H. i wsp.: Frequency of impacted teeth and categorization of impacted canines: a retrospective radiographic study using orthopantomograms. Eur. J. Dent., 2017, 11 1, 117-121.
14. Jung Y.H. i wsp.: The assessment of impacted maxillary canine position with panoramic radiography and cone beam CT. Dentomaxillofac. Radiol., 2012, 41, 5, 356-360.
15. Alqerban A. i wsp.: The effect of using CBCT in the diagnosis of canine impaction and its impact on the orthodontic treatment outcome. J. Orthod. Sci., 2014, 3, 2, 34-40.
16. Oberoi S., Knueppel S.: Three-dimensional assessment of impacted canines and root resorption using cone beam computed tomography. Oral Surg. Oral Med. Oral Pathol. Oral Radiol., 2012, 113, 2, 260-267.
17. Yan B. i wsp.: Maxillary canine impaction increases root resorption risk of adjacent teeth: a problem of physical proximity. Am. J. Orthod. Dentofacial Orthop.,2012, 142, 6, 750-757.
18. Yan B. i wsp.: Etiologic factors for buccal and palatal maxillary canine impaction: a perspective based on cone-beam computed tomography analyses. Am. J. Orthod. Dentofacial Orthop., 2013, 143, 4, 527-534.
19. Da Silva Santos L.M. i wsp.: Cone-beam computed tomography findings of impacted upper canines. Imaging Sci Dent., 2014, 44, 4, 287-292.
20. Ericson S., Bjerklin K., Falahat B.: Does the canine dental follicle cause resorption of permanent incisor roots? A computed tomographic study of erupting maxillary canines. Angle Orthod. , 2002, 72, 2, 95-104.
21. Kim Y. i wsp.: Morphological relationship analysis of impacted maxillary canines and the adjacent teeth on 3-dimensional reconstructed CT images. Angle Orthod., 2017, 87, 4, 590-597.
22. Ericson S., Kurol J.: Resorption of maxillary lateral incisors caused by ectopic eruption of the canines. A clinical and radiographic analysis of predisposing factors. Am. J. Orthod. Dentofacial Orthop.,1988, 94, 503-513.
23. Alqerban A. i wsp.: Comparison of two cone beam computed tomographic systems versus panoramic imaging for localization of impacted maxillary canines and detection of root resorption. Eur. J. Orthop., 2011, 33, 1, 93-102.
24. Jawad Z. i wsp.: A review of cone beam computed tomography for the diagnosis of root resorption associated with impacted canines, introducing an innovative root resorption scale. Oral Surg. Oral Med. Oral Pathol. Oral Radiol., 2016, 122, 6, 765-771.