Dlaczego hałas to wróg gabinetu stomatologicznego? Znaczenie akustyki w pracy personelu medycznego i leczeniu pacjenta

Monika Sadłowska, Marcin Banasik

Hałas towarzyszy nam w wielu codziennych sytuacjach. W gabinetach stomatologicznych warto zadbać o odpowiedni poziom słyszanych decybeli. To od nich zależy, czy personel może skoncentrować się na swojej pracy a pacjent, chociaż na chwilę zapomnieć o celu swojej wizyty i poczuć się bezpiecznie. Zadowolenie obu grup można osiągnąć poprzez odpowiednią akustykę wnętrz gabinetów, którą określa norma PN-B-02151-4:2015-06, obowiązująca wszystkie placówki od 2018 r. Jakich zasad należy przestrzegać w gabinecie stomatologicznym, aby dźwięk wspierał proces leczenia pacjenta i był przyjazny dla personelu? 

W gabinetach medycznych odpowiednia akustyka bezpośrednio oddziałuje na komfort leczenia, zarówno po stronie pacjenta, jak i lekarza. Wrogiem dla przestrzeni medycznych jest hałas, który nie jest widzialny, ale za to słyszalny przez obie strony. Dźwięk o nadmiernym natężeniu może powodować dyskomfort, szybsze zmęczenie czy rozproszenie osób, przebywających w pomieszczeniu.

Wpływ akustyki na pracę personelu medycznego
O walorach akustyki w placówkach medycznych można mówić wiele. Warto jednak zatrzymać się i zwrócić uwagę na to, jak duże znaczenie w codziennej pracy lekarza i asysty ma ona w kontekście jego efektywności w leczeniu pacjenta i własnego zdrowia. Personel medyczny spędza w gabinecie stomatologicznym wiele godzin dziennie i właściwa akustyka wnętrz może całkowicie odmienić jego pracę. Hałas może, między innymi, prowadzić do szybszego zmęczenia i rozdrażnienia, natomiast odpowiednie warunki akustyczne mogą zredukować te efekty, poprawiając samopoczucie pracowników. Co więcej, hałas umiejętnie rozprasza lekarza i asystę. Cichsze środowisko pozwala skupić się im na zabiegu, co przekłada się na ich większą dokładność i efektywność – mówi Monika Sadłowska, Concept Developer Healthcare w Ecophon Saint-Gobain.

Poza koncentracją lekarza równie ważna podczas zabiegu jest komunikacja z pacjentem. Dobre warunki akustyczne poprawiają zrozumiałość mowy. To szczególnie istotne, gdyż prawidłowa wymiana zdań, może obniżyć ryzyko błędów, wynikających z nieporozumień czy niedosłyszenia ważnych informacji. Jest to istotne zwłaszcza w kontakcie z osobami starszymi czy niedosłyszącymi.

Wpływ akustyki na doświadczenia pacjentów
Obecnie, pacjenci szczególną uwagę przywiązują do prywatności i bezpieczeństwa w zakresie ochrony swoich danych. W ostatnim czasie popularne stały się pokoje pacjenta, w których akustyka jest równie ważna, jak w recepcji, ze względu na komfort rozmów z lekarzami, intymność podczas omawiania przebiegu leczenia i przekazywania wrażliwych danych. Przestrzeniami, które stanowią duże wyzwanie w zakresie akustyki, są stomatologie dziecięce, w których zwiększony hałas, ze względu na krzyki dzieci, wydobywa się we wspólnych strefach pacjenta (korytarze, recepcja, łazienki) – mówi Marcin Banasik, Wiceprezes Zarządu Primater.  

Pacjent skupia się na odgłosach również w gabinecie, gdzie bardzo często dźwięki sprzętu stomatologicznego wywołują u niego stres i panikę. Właściwie dobrana akustyka pomaga zredukować natężenie słyszanego dźwięku, co zwiększa jego komfort podczas leczenia.

Odpowiednia akustyka jest niezwykle ważna nie tylko dla pacjentów i ich komfortu podczas wizyt, ale także dla pracy lekarzy i asysty. Nieodpowiednie parametry akustyczne sprawiają, że niejednokrotnie słyszalne są dźwięki, dochodzące z sąsiednich gabinetów czy dźwięki pracy sprężarek. Rzutuje to na dyskomfort podczas zabiegów. W naszych realizacjach ograniczamy hałas poprzez zastosowanie systemów odpowiednich pod względem akustyki, jednocześnie pamiętając o spełnieniu wymogów higienicznych, zgodnych z przeznaczeniem dla placówek ochrony zdrowia – tłumaczy Marcin Banasik, Wiceprezes Zarządu Primater.

Akustyka, a regulacje prawne
W Polsce obowiązuje norma PN-B-02151-4:2015-06, dotycząca akustyki wnętrz budynków użyteczności publicznej, również pomieszczeń ochrony zdrowia. Od 2018 roku jest ona obowiązkowa do stosowania przy wznoszeniu nowych budynków, jak i przy modernizacji tych istniejących.

Norma określa kilka zasad, dotyczących akustyki w przestrzeniach medycznych m.in.:

• Gabinety lekarskie i zabiegowe: Maksymalny dopuszczalny czas pogłosu T ≤ 0,8 s.
• Poczekalnie i punkty przyjęć: Chłonność pomieszczenia A powinna wynosić co najmniej 0,8 x S (S – pole powierzchni pomieszczenia).
• Korytarze: Chłonność pomieszczenia A powinna wynosić co najmniej 0,6 x S (S – pole powierzchni pomieszczenia).

Norma została wprowadzona, aby zmniejszyć hałas pogłosowy w pomieszczeniach oraz zapewnić odpowiednią zrozumiałość mowy, szczególnie w pokojach, gdzie komunikacja słowna ma kluczowe znaczenie lub w pomieszczeniach, gdzie kluczowe jest zapewnienie odpowiedniego funkcjonowania dźwiękowych systemów ostrzegawczych (DSO).

Wpływ wykończenia wnętrz na akustykę
Stosując materiały dźwiękochłonne, skraca się czas pogłosu, poprawiając tym samym akustykę wnętrza i komfort użytkowania pomieszczeń.

Odpowiednią akustykę wnętrz uzyskujemy dzięki chłonności akustycznej pomieszczenia, czyli wprowadzeniu odpowiedniej ilości materiałów dźwiękochłonnych – takich, które będą dźwięk absorbowały, a nie odbijały go z powrotem do pomieszczenia. Znacząco skraca się wtedy czas pogłosu – czyli czas, jaki fala dźwiękowa potrzebuje, żeby wygasnąć. Jeśli w pomieszczeniu mamy odpowiednio krótki czas pogłosu, to zwiększa się też zrozumiałość mowy, która jest istotnie ważna w kontekście komunikacji lekarz-pacjent – wyjaśnia Monika Sadłowska, Concept Developer Healthcare w Ecophon Saint-Gobain.

Wybierając twarde materiały, należy wiedzieć, że odbijają one dźwięki, jednocześnie zwiększając poziom hałasu i jego zasięg. Może to prowadzić do problemów takich, jak słyszalność rozmów na większe odległości. Pacjenci i personel będą więc słyszeć w dalszej części korytarza np. rozmowy z recepcji, jeśli w jej obrębie i na korytarzu będzie twarde wykończenie. W tym przypadku odpowiednia akustyka ma więc duże znaczenie dla poczucia prywatności rozmów, które są szczególnie wrażliwe w klinikach i gabinetach.

W naszych realizacjach gabinetów stomatologicznych najczęściej stosujemy ściany w systemie akustycznym i sufity podwieszane, które dają wiele możliwości aranżacyjnych, jednocześnie wyglądają stylowo oraz spełniają wymogi akustyczne. Rozwiązania te zapewniają dźwiękoizolacyjność oraz pochłanianie dźwięku. W jednej z minionych realizacji zastosowaliśmy system paneli ściennych Ecophon Akusto™, który wytłumił pomieszczenia techniczne, dzięki czemu hałas tam jest cichszy, a praca urządzeń nie jest słyszalna w całej klinice – podsumowuje Marcin Banasik, Wiceprezes Zarządu Primater.

Dobra akustyka wnętrz w gabinetach stomatologicznych i medycznych jest kluczowa dla komfortu pacjentów i efektywności pracy personelu. Redukcja hałasu, poprawa zrozumiałości mowy i zapewnienie prywatności, to główne korzyści płynące z odpowiednio zaprojektowanej akustyki. Przestrzeganie obowiązujących norm oraz stosowanie materiałów dźwiękochłonnych są niezbędne dla stworzenia przyjaznych i funkcjonalnych pomieszczeń, które sprzyjają lepszej opiece medycznej oraz większej satysfakcji pacjentów.