Z jednej strony, należy zalecać matkom unikanie zachowań i czynności, podczas których mogłyby przekazać dziecku ślinę zakażoną bakteriami próchnicotwórczymi (nie należy oblizywać łyżeczek i smoczków dziecka ani używać przyborów toaletowych należących do niego). Z drugiej, u rodziców dziecka, zwłaszcza u matek, jest konieczne obniżenie poziomu S. mutans. Badania wykazały bowiem, że im niższy jest poziom tych bakterii u matek, tym później i mniej intensywnie jest kolonizowana jama ustna dziecka. Dlatego w ramach profilaktyki próchnicy wczesnej u dzieci szczególną opieką należy otoczyć ich matki i wdrożyć następujące działania:
• przeprowadzić sanację jamy ustnej matki,
• wymagać od matki regularnego wykonywania zabiegów higienicznych,
• zastosować środki przeciwbakteryjne, które skutecznie obniżają liczbę bakterii próchnicotwórczych w jamie ustnej matki.
Różni badacze, na podstawie wyników swoich badań, zalecają matkom i wszystkim osobom opiekującym się dzieckiem regularne, codzienne żucie gumy z ksylitolem, od porodu do ukończenia przez dziecko 3. roku życia. Dodatkowo, w pierwszych 3 latach życia dziecka, można zastosować u matek lakierowanie zębów lakierem z chlorheksydyną w odstępach 6-miesięcznych.
Oczyszczanie jamy ustnej dziecka należy koniecznie wprowadzić wraz z pojawieniem się pierwszego zęba – wcześniej nie ma takiej potrzeby. Zgodnie z zaleceniami Europejskiej Akademii Stomatologii Dziecięcej (EAPD) powinno się szczotkować zęby pastą zawierającą następujące stężenia fluoru:
− w okresie od 6. miesiąca życia do 2. roku życia – 500 ppm F (groszek pasty),
− w okresie od 2. do 6. rż. – 1000 ppm F (groszek pasty).
− po 6. rż. – 1450 ppm F (1-2 cm).
Szczotkowanie powinno być wykonywane co najmniej 2 razy dziennie, koniecznie przed snem nocnym.
dr n. med. Anna Jarząbek
Zakład Stomatologii Dziecięcej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie
