Praca stanowi przegląd piśmiennictwa dotyczący środków adhezyjnych.
W artykule przedstawiono wady i zalety preparatów adhezyjnych, a także wskazania i przeciwwskazania do ich stosowania.
 

The study constitutes a review of the literature regarding dental adhesive agents. The article describes the advantages and disadvantages of adhesive preparations together with their indications and contraindications.

Protezy nylonowe i acetalowe są uzupełnieniami termoplastycznymi stosowanymi jako alternatywa protez akrylowych. Odznaczają się licznymi zaletami, takimi jak estetyka, brak odczynów alergicznych i elastyczność, mają jednak także wady związane z obróbką oraz kosztem wykonania. W pracy dokonano przeglądu piśmiennictwa pod kątem porównania wad i zalet acetalu i nylonu jako materiałów na protezy dentystyczne oraz ich zastosowania.

Nylon and acetyl resin dentures are thermoplastic replacements that are used as an alternative to acrylic dentures. They are noted for their many advantages such as aesthetics, absence of allergenic reagents and elasticity. However, they also have disadvantages associated with its handling and the costs involved. The study involved a review of the literature from the point of view of comparing the advantages and disadvantages of acetyl and nylon as materials for dentures and their use.

Najczęściej stosowaną technologią wykonawstwa koron i mostów jest technologia napalania ceramiki na metal. Odłamania materiału licującego zdarzają się, co prawda, rzadko, jednak są trudnym problemem klinicznym w codziennej praktyce.

Celem przeprowadzonych badań było określenie wpływu preparatu Clearfil Ceramic Primer na siłę wiązania powierzchni ceramiki z materiałami kompozytowymi wchodzącymi w skład zestawów do naprawy porcelany Ceramic Repair, Re Veneer oraz Clearfil Repair Kit.
 

The most commonly used technology for the construction of crowns and bridges is the technique of firing porcelain to metal. The fracturing away of facing material, albeit rare, is a difficult clinical problem in everyday practice. The aim of the studies was to determine the influence of the preparation Ceramic Primer on the bond strength between the porcelain surface and the composite materials that are components of the porcelain repair kits Ceramic Repair, Re Veneer and Clearfil Repair Kit.

W pracy przedstawiono przypadek 47-letniej pacjentki cierpiącej na okresowe bóle okolicy prawego stawu skroniowo-żuchwowego oraz obustronne trzaski w stawach skroniowo-żuchwowych. Po wnikliwej diagnostyce z wykorzystaniem badania podmiotowego i przedmiotowego, badania za pomocą elektronicznego łuku twarzowego ARCUSdigma II i wykonaniu zdjęć rentgenowskich chorą zakwalifikowano do leczenia szyną zwarciową. Podczas badania wykorzystano łuk wargowy Bimlera do połączenia, za pomocą masy silikonowej, elementu podtrzymującego emiter fal ultradźwiękowych aparatu ARCUSdigma II z żuchwą. W artykule przedstawiono również kolejne etapy leczenia oraz sposób wykonania szyny w zwarciu centrycznym.

The study describes the case of a 47-year-old female patient suffering with periodic pain episodes in the region of the right temporomandibular joint, with bilateral clicking of the TMJ. After careful diagnosis from patient history and clinical examination, examination using the ARCUSdigma II electronic face bow and radiographs, the patient was qualified for treatment with the occlusal splint. During the examination, use was made of the Bimler labial arch to join, with the help of silicone putty, the part with the ultrasonic wave generator of the ARCUSdigma II with the mandible. The article also describes the further stages of treatment and the way of making the splint with centric occlusion.

Praca, oparta na piśmiennictwie i materiałach firmowych, przedstawia proces powstawania uzupełnień stałych z wsparciem komputerowych systemów projektowych i wykonawczych. Ukazuje przewagę tego sposobu nad tradycyjnym procesem wytwarzania uzupełnień protetycznych dzięki poprawie ich jakości, estetyki i oszczędności czasu lekarza, technika i pacjenta, a przede wszystkim poprawie komfortu obsługi pacjenta.

The study, based on the literature and on commercial material, describes the process of construction of permanent prostheses with the help of computer-aided design and production systems. It indicates the advantage of this method over traditional processes of making prostheses thanks to the improvement of quality, aesthetics and saving of time of the dentist, technician and patient and, most of all in making patient treatment easier.

Celem pracy było poznanie opinii 81 studentów V roku kierunku lekarsko-dentystycznego PAM na temat zajęć teoretycznych i klinicznych z protetyki stomatologicznej i przedstawienie informacji udzielonej przez nich na podstawie badania ankietowego. Materiał zebrano na podstawie przygotowanej ankiety po egzaminie testowym z protetyki stomatologicznej. Większość absolwentów uznała liczbę samodzielnie przyjętych pacjentów za zbyt małą. Absolwenci wysoko natomiast ocenili przydatność seminariów do zajęć praktycznych.

The aim of the study was to get to know the opinions of 81 V Year dental students at the Pomeranian Medical School, on the subject of the theoretical and clinical teaching of prosthetics. The information obtained by the survey was presented. The material was collected on the basis of a prepared questionnaire after a test exam from dental prosthetics. The majority of graduates regarded the number of patients treated individually as being insufficient. They had a high opinion, however, of the usefulness of practical seminars.

Celem pracy była ocena stanu przyzębia 12-latków w dawnym województwie szczecińskim w latach 1987-2003. Wyniki uzyskano na podstawie badań epidemiologicznych, przeprowadzonych w tych latach w całej Polsce. Na tym terenie w roku 1987, 1995 i 2003 zbadano ogółem po 120 dwunastolatków obojga płci, wytypowanych losowo z dwóch środowisk zamieszkania (małe miasto, wieś). Stan przyzębia oceniono na podstawie wskaźnika CPITN wg instrukcji WHO z 1986 roku. W roku 2003 zdrowe przyzębie miało niespełna 23% dzieci 12-letnich z Łobza i okolic, a stwierdzone różnice między środowiskami zamieszkania na korzyść małego miasta okazały się istotne statystycznie. Największą grupę stanowiły dzieci z objawem krwawienia dziąseł (62,5%). W ciągu 16 lat zaobserwowano wyraźną poprawę stanu zdrowotności przyzębia, szczególnie w grupie dzieci wymagających usunięcia kamienia nazębnego i korekty higieny jamy ustnej.

The aim of the study was to evaluate the periodontal status in 12-year-olds in the former Szczecin Voivodeship during the years 1987-2003. The results were obtained from epidemiological studies that were carried out during these years in the whole of Poland. In this region, during the years 1987, 1995 and 2003, a total of 120 twelve-year-olds of both sexes were randomly selected from two inhabited environments (small town, countryside).The condition of the periodontium was evaluated on the basis of the CPITN indicator according to instructions of the WHO from1986 . In the year 2003, barely 23% of 12-year-old children from Lobez and environs had a healthy periodontium. The differences claimed between environments in favour of the small town were statistically significant. The biggest group was formed by children with symptoms of bleeding gums (62,5%). During 16 years there was found to be a clear improvement in the health of the gingiva, especially in the group of children needing removal of dental calculus and correction of oral hygiene.

Autorzy przedstawiają możliwości zastosowania spektrofotometru na przykładzie opisu czterech przypadków klinicznych.

The authors describe the possibilities of spectrophotometry on the basis of four clinical cases.

W pracy przedstawiono, metodą krok po kroku, procedurę odbudowy estetycznej kąta mezjalnego zęba 21 z wykorzystaniem mock-up. W rekonstrukcji zastosowano anatomiczną technikę warstwową wg dr. Lorenza Vaniniego.

The study describes, step by step, the procedure for aesthetic buildup of the mesial angle of 21 using a mock-up. The restoration used the anatomical layering technique of dr. Lorenzo Vanini.

W pracy przedstawiono przypadki pacjentek ze zmianami na błonie śluzowej jamy ustnej wywołanymi przez parafunkcje niezwarciowe. Opisano trudności diagnostyczne związane z parafunkcją nieuświadomioną oraz trudności terapeutyczne, mimo uświadomienia pacjentce występowania szkodliwego nawyku.

The study describes cases of female patients with changes in the oral mucosa caused by non-occlusal parafunctions. A description is given of the diagnostic difficulties associated with unconscious parafunction and of therapeutic problems despite drawing the attention of the patients to the harmful habit.

W pracy przedstawiono przypadek włókniaka kostniejącego o nietypowym pozakostnym położeniu u-10 letniej pacjentki. Guz egzofityczny cechował stosunkowo szybki wzrost. Zmiana, która w ciągu 8 tygodni osiągnęła rozmiar około 10 mm, została usunięta chirurgicznie z marginesem zdrowych tkanek w znieczuleniu ogólnym z intubacją. Ostateczne badanie histopatologiczne potwierdziło rozpoznanie postawione na podstawie pobranego wcześniej wycinka.

The study describes a case of ossifying fibroma of untypical location outside bony tissue, in a 10-year old female patient. This exophytic tumour was characterized by a relatively quick growth. The change, which, during a period of 8 weeks attained the dimension of about 10 mm, was surgically removed with a border of healthy tissues, under general anaesthesia with intubation. The final histopathological examination confirmed the basic diagnosis based on a previous sample.

Celem pracy była analiza dokumentacji medycznej pacjentów leczonych z powodu połączeń ustno-zatokowych w Klinice Chirurgii Szczękowo-Twarzowej w Lublinie w okresie od stycznia 2006 do marca 2009 roku. Opisano podstawy anatomii zatok szczękowych, która sprzyja powstawaniu opisywanej patologii. Przeprowadzono analizę statystyczną, a jej rezultaty przedstawiono w formie rycin. Oceniono wiek i płeć pacjentów. Zwrócono także uwagę na etiologię powikłań. Oceniono czas, po jakim pacjenci zgłaszali się na leczenie chirurgiczne, oraz jego wpływ na wybór metody leczenia

The aim of the study was to analyse medical documentation of patients treated for oro-antral connections at the of Maxillo-Facial Clinic in Lublin during the period January 2006 to March 2009. A description is given of the anatomical basics of the maxillary antrum, that favour the pathology described. Statistical analysis was carried out and the results are presented as diagrams. The age and sex of patients were assessed. Attention was also given to the aetiology of these complications. The period of time after which patients presented for surgical treatment was assessed together with its influence on the choice of treatment method.

Opieka medyczna nad kobietą ciężarną ma charakter interdyscyplinarny. Jej istotnym elementem jest opieka stomatologiczna, przy czym podjęte w czasie ciąży leczenie stomatologiczne powinno być obarczone jak najmniejszym ryzykiem zarówno dla matki, jak i płodu.

Medical care for the pregnant woman has an interdisciplinary character. Dental care is a basic element of this. Dental treatment undertaken during pregnancy should carry the least risk, both for the mother and for the child.

W artykule omówiono wskazówki dotyczące podejmowania decyzji o powtórnym leczeniu kanałowym oraz wyszczególniono możliwe przyczyny niepowodzenia pierwotnego leczenia kanałowego zębów. Z punktu widzenia lekarza praktyka przedstawiono proces decyzyjny związany z wyborem postępowania terapeutycznego.

The article describes the indications regarding decisions about endodontic retreatment and singles out possible causes of the initial failure of treatment of root treatment. From the point of view of the clinician a decision process is outlined in connection with the choice of treatment procedure.

U ludzi współczesnych istnieje tendencja do stłoczeń siekaczy dolnych, która pojawia się w wieku kilkunastu lat. Autorzy przedstawiają
przypadek 14-letniej pacjentki ze stłoczeniem siekaczy dolnych. Pacjentka była leczona aparatem zdejmowanym wykonanym po wcześniejszym sporządzeniu set-up. Leczenie, które zakończyło się powodzeniem, trwało 6 miesięcy. Aparat zdejmowany okazał się skuteczną alternatywą w stosunku do częściowego aparatu stałego cienkołukowego.
 

In contemporary peoples, there exists a tendency for crowding of lower incisors that appears in teenagers. The authors describe the case of a 14-year-old female patient with crowded lower incisors. She was treated with a removable appliance that was constructed after previous set-up. The treatment, which ended with success, lasted 6 months. The removable appliance turned out to be an effective alternative when compared to a partial thin-wire fixed arch.

Celem pracy było przedstawienie na podstawie doświadczeń własnych i przeglądu piśmiennictwa współczesnych klasyfikacji różnych ubytków kostnych wyrostka zębodołowego, wskazujących na ich potencjalną etiopatogenezę. Systematyka ta, opisując poszczególne typy ubytków, umożliwia ich identyfikację, eliminację bezpośredniej przyczyny ich powstawania oraz podjęcie optymalnej metody leczenia, opartej głównie na zastosowaniu technik sterowanej regeneracji kości (GBR, guided bone regeneration) i (lub) tkanek (GTR, guided tissue regeneration).

The aim of the study was to present the contemporary classification of various bone defects of the dental alveolus, based on the author's own experience and on a review of the literature, indicating their potential aetiopathogenesis. This methodology, describing particular types of defects, enables their identification, eliminates their direct cause and makes it possible to undertake the optimal treatment method, based mainly on the use of guided bone regeneration (GBR) and/or guided tissue regeneration (GTR).

Wstęp. Celem pracy była ocena rodzaju i częstości zaburzeń stomatologicznych u osób z rodzinną polipowatością gruczolakowatą (FAP) i zespołem Lyncha (HNPCC) oraz analiza zaburzeń kostnych i zębowych na zdjęciach pantomograficznych w porównaniu z grupami kontrolnymi.
Materiał i metody. Grupa FAP składała się z 15 osób, nosicieli zmutowanego genu APC, a grupa HNPCC z 30 osób, nosicieli genów MLH1 i MSH2. Grupę kontrolną stanowiło odpowiednio 15 i 30 osób sparowanych w relacji 1:1 co do wieku i płci. Pacjentów badano podmiotowo, przedmiotowo (zewnątrz- i wewnątrzustnie) oraz oceniano ich pantomogramy. W badaniu wewnątrzustnym oceniano liczbę PUW, wskaźnik OHI-S, wskaźnik PI wg Russella kliniczny i radiologiczny), rodzaj zgryzu oraz obecność patologicznego starcia i parafunkcji.
Wyniki. Uzyskane wyniki przedstawiono w formie rycin i tabel.
Wnioski. Rodzaj i częstość zaburzeń stomatologicznych u osób z HNPCC są porównywalne ze zmianami typowymi dla populacji polskiej, co zostało potwierdzone badaniem klinicznym i radiologicznym. U osób z FAP mogą występować zaburzenia kostne o typie kostniaków, DBIs, hazy sclerosis i zaburzenia zębowe, takie jak zęby zatrzymane, zębaki, anomalie budowy korzeni zębów. Zaburzenia te stwierdza się znacznie częściej niż w populacji ogólnej. Znajomość powyższych zaburzeń stomatologicznych może pomóc w diagnostyce i profilaktyce raków jelita grubego, będących konsekwencją wysokiego ryzyka genetycznego.
 

Purpose. The aim of the study was evaluation of kind and frequency of dental anomalies in patients with familial adenomatous polyposis (FAP) and Lynch syndrome (HNPCC), and analysis of dento-osseous abnormalities on panoramic views. Material and methods. FAP group consisted of 15 patients with mutation of APC gene, HNPCC group consisted of 30 patients with mutation of MSH2 or MLH1 genes. Control groups consisted of 15 and 30 patients matched by a ratio of 1:1 in relation with age and sex. Examination included: history, physical examination (extra- and intraoral) and assessment of panoramic view. DMF index, OHI-S index, clinical and radiologic PI index, occlusion and presence of pathologic dental abrasion and parafunctions were assessed in intraoral examination. Results. The results are presented in figures and tables. Conclusions. 1. The kind and frequency of dental anomalies is comparable with changes typical to polish population. 2. Osseus changes like osteomas, DBI’s, hazy sclerosis and dental changes like supernumerary and impacted teeth are typical for patients with FAP. The frequency and appearance of this changes is higher than in general population. 3. Knowledge of kind and frequency of dental abnormalities may help in diagnosis and prevention of hereditary colon cancer by dentists.

Gen-Os jest naturalnym, heterogennym materiałem kościozastępczym o delikatnie rozwiniętej powierzchni. Skład pierwiastkowy wskazuje na obecność hydroksyapatytu jako dominującej komponenty. Cechy te świadczą, że jest to materiał osteointegrujący się, o długim okresie stabilności w organizmie żywym po wprowadzeniu wewnątrzkostnym. Należy również liczyć na jego zdolności osteokondukcyjne.

Gen-Os is a natural heterogenic bone substitute material with a delicately developed surface. The composition of elements indicates the presence of hydroxyapatite as a dominating component. These features indicate that this is an osseointegrating material with a long period of stability in the living organism after infrabony insertion. Its osteoconductive abilities should also be taken into account.

W trakcie leczenia stomatologicznego często wykonuje się zdjęcia pantomograficzne. Warto wykorzystać pełny zakres ich możliwości diagnostycznych i zwrócić np. uwagę na ewentualną obecność zwapnień w tętnicach szyjnych, które mogą być niekiedy jedyną wskazówką co do występowania chorób nierozpoznanych, takich jak miażdżyca czy cukrzyca. Do tej pory nie prowadzono obserwacji nad częstością występowania zwapnień w tętnicach szyjnych na zdjęciach pantomograficznych w populacji polskiej, dlatego celem pracy było określenie częstości ich występowania na zdjęciach pantomograficznych w grupie polskich pacjentów powyżej 30. roku życia. Analizie poddano 1006 pantomogramów cyfrowych, wykonanych w latach 2004-2009 w Zakładzie Rentgenodiagnostyki Stomatologicznej i Szczękowo-Twarzowej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Na zdjęciach oceniono obecność cieni odpowiadających zwapnieniom w tętnicach szyjnych. Znalezienie na zdjęciu pantomograficznym obrazu jedno- lub obustronnych cieni na wysokości przestrzeni międzykręgowej C3-C4 może świadczyć o obecności uwapnionych blaszek miażdżycowych w naczyniach szyjnych i takiego pacjenta powinno się skierować na dalsze badania obrazowe w celu weryfikacji rozpoznania.

Pantomographic pictures are often used in the course of dental treatment. It is worthwhile to make use of the complete gamut of their diagnostic possibilities and draw attention to e.g. the possible presence of calcifications in neck arteries that may sometimes be the only indication as to the presence of undiagnosed disease, such as arteriosclerosis or diabetes. Until now, observations have not been carried out on the incidence of calcifications in the neck arteries visible on pantomographs in the Polish population. The aim of the study, therefore, was to ascertain their incidence on pantomograms in a group of Polish patients over 30 years of age. Analysis was made of 1006 digital pantomograms carried out during the years 2004-2009 at the Department of Dental and Maxillofacial Radiodiagnostics, Lublin Medical University. Evaluation was made on the films for the presence of shadows corresponding to calcifications in the neck arteries. The finding on the pantomogram of unilateral or bilateral shadows at the level of the intervertebral space C3-C4 may be evidence of the presence of calcified atheromal plaque in the cervical blood vessels and such a patient should be referred for further imaging examinations with the aim of verifying the diagnosis.

Celem pracy była ocena zmian profilu struktur kostnych czaszki w wyniku postępowania ortodontycznego u pacjentów dorosłych, leczonych bez ekstrakcji zębów, a jedynie przez ekspansję łuku zębowego. Metodyka pracy polegała na analizie telerentgenogramów bocznych czaszki przed rozpoczęciem terapii ortodontycznej i po jej zakończeniu. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono niewielkie zmiany w obrębie profilu struktur kostnych czaszki u pacjentów dorosłych leczonych ortodontycznie bez ekstrakcji zębów w stosunku do sytuacji wyjściowej.

The aim of the study was to evaluate the change in profile of the cranial bone structures arising from orthodontic procedures, in adult patients treated without extraction of teeth, only being treated with expansion of the dental arch. The methodology of the study depended on the analysis of lateral teleroentgenograms of the skull before the commencement of orthodontic treatment and after its completion. In relation to the initial situation, the results of the study showed small changes in the profile of the structure of the bony changes of the skull in adult patients treated orthodontically without extraction of teeth.