Intensywnie rozwijająca się stomatologia zaczyna coraz szerzej wykorzystywać zaawansowaną technologię komputerową, w tym sztuczną inteligencję. Programy stosowane w różnych dyscyplinach stomatologii są głównie oparte na sztucznych sieciach neuronowych. Służą przede wszystkim jako programy wspomagające decyzje medyczne – MDSS (medical decission supporting system) i wspierające diagnostykę radiologiczną.

Dentistry that is developing intensively is more and more widely making use of advanced computer technology, including artificial intelligence. Programs used in various dental disciplines are chiefly based on artificial neural networks. They serve, above all, as programs that help in the making of medical decisions – MDSS (medical decision supporting system) and help radiological diagnosis.

Dysfunkcje stawów skroniowo-żuchwowych (ssż) od dawna stanowią problem diagnostyczny. Różne techniki obrazowania rentgenowskiego potwierdzają, że poszukiwania złotego środka, czyli metody doskonałej, nadal trwają. W pracy dokonano oceny przydatności technik instrumentalnych, wykorzystywanych w diagnostyce dysfunkcji stawów skroniowo-żuchwowych w zestawieniu z klasycznymi, najczęściej wykonywanymi technikami konwencjonalnego obrazowania rentgenowskiego. Na podstawie obserwacji własnych i zebranych z piśmiennictwa wiadomości, świadczących o coraz szerszym stosowaniu elektronicznych urządzeń rejestrujących, przeprowadzono analizę przydatności i zasadności stosowania klasycznych zdjęć rentgenowskich w diagnostyce zaburzeń czynności ssż.

Dysfunction of the temporomandibular joint (TMJ) has for a long time been a diagnostic problem. Various radiological imaging techniques confirm that, looking for the golden mean, or, in other words, the ideal method, is still actual. The study evaluated the usefulness of techniques with devices used in the diagnosis of TMJ dysfunction in conjunction with the classical most commonly used conventional techniques of radiological imaging. On the basis of personal observations and those taken from the literature, that show the ever wider application of electronic registering devices, an evaluation was made of the usefulness and appropriateness of using classical radiographs in the diagnosis of functional disturbances of the TMJ.

W pracy oceniono skuteczność diagnostyczną tomografii z promieniem stożkowym w wykrywaniu próchnicy szkliwa i zębiny na powierzchniach stycznych 135 zębów z bocznych w warunkach in vitro. Porównano widoczne w badaniu tomograficznym obecność i zasięg próchnicy z danymi uzyskanymi w badaniu histologicznym. Czułość badania metodą tomografii z promieniem stożkowym dla ubytków w szkliwie wyniosła 0,068, dla zmian sięgających zębiny 0,474; swoistość w obu przypadkach była podobna – odpowiednio 0,98 i 0,99. Na podstawie uzyskanych danych stwierdzono niską przydatność badania tomografii z promieniem stożkowym w diagnostyce próchnicy szkliwa na powierzchniach stycznych zębów i ograniczoną przydatność tej techniki w diagnostyce próchnicy zębiny.

The study evaluated the diagnostic efficacy of cone beam computed tomography in detecting caries of the enamel and dentine in the interproximal surfaces of 135 posterior teeth under in vitro conditions. A comparison was made of the presence and extent of carious lesions visible in CBCT examination with data obtained in histological examination. The sensitivity of CBCT method for cavities in enamel was 0.068, for changes extending into dentine 0.474. The specificity in both cases was similar – 0.98 and 0.99 respectively. On the basis of the results obtained there was found to be a low usefulness for CBCT examination in the diagnosis of carious lesions in the contact points of teeth and a limited usefulness of this technique in the diagnosis of carious lesions in dentine.

Celem pracy było zbadanie zależności między oceną radiologiczną układu stomatognatycznego a odległością między brzegiem dolnym otworu bródkowego a brzegiem dolnym żuchwy. Materiał stanowiło 877 cyfrowych zdjęć pantomograficznych pacjentów w wieku od 20 do 95 lat (średnia 48,69 lat) – 467 kobiet i 410 mężczyzn. Na zdjęciach określano stan układu stomatognatycznego. Po kalibracji zdjęć dokonywano pomiarów odległości między brzegiem dolnym żuchwy a dolnym brzegiem otworu bródkowego (h), korzystając z narzędzi oprogramowania Emago Advanced. Otrzymane dane poddano analizie statystycznej. Wykazano, że odległość między brzegiem dolnym otworu bródkowego i brzegiem dolnym żuchwy jest wartością względnie niezależną od stanu układu stomatognatycznego, ocenianego na zdjęciach pantomograficznych.

The aim of the study was to examine the dependence between a radiological evaluation of the stomatognathic system and the distance between inferior margin of mental foramen and inferior mandibular cortex. The material consisted of 877 digital pantomographic pictures of patients between the years of 20 to 95 years (mean 48.69 lat) – 467 females and 410 males. The state of the stomatognathic system was determined from the films. After calibration of the pictures measurements were made of the distance between inferior margin of mental foramen and inferior mandibular cortex (h) using Emago Advanced software. The data obtained was subjected to statistical analysis. It was shown that the distance between inferior margin of mental foramen and inferior mandibular cortex is a value relatively independent of the state of the stomatognathic system, as evaluated from pantomographs.

Przewlekłe stany zapalne przyzębia okołowierzchołkowego należą do głównych problemów zdrowotnych. Ich wczesne wykrycie i likwidacja jest jednym z ważnych zadań stomatologii zachowawczej. Na regenerację tkanki kostnej okolicy okołowierzchołkowej po leczeniu endodontycznym czeka się zazwyczaj do 24 miesięcy. Po zabiegach z wykorzystaniem pola magnetycznego ELF-MF regeneracja następuje już po 30-60 dniach. Zabiegi fizykalne regenerują osteolizę kostną każdej wielkości. Obserwacje 4-, 5-, i 8-letnie potwierdzają celowość leczenia endodontycznego połączonego z zabiegami z wykorzystaniem pola ELF-MF.

Chronic inflammation of the periapical periodontium belong to the chief health problems. Their early detection and elimination is one of the important tasks of conservative dentistry. It is usually necessary to wait up to 24 months for regeneration of periapical bone after endodontic treatment. After procedures using an ELF-MF magnetic field regeneration occurs already after 30-60 days. Physical procedures regenerate bony osteolysis of every dimension. Observation after 4-, 5-, and 8-years confirms the purposefulness of endodontic treatment together with procedures involving the use of an ELF-MF magnetic field.

Celem badania było porównanie szczelności preparatów MTA i Biodentine zastosowanych do wstecznego wypełniania kanałów korzeniowych. Do badań posłużyło 20 jednokanałowych zębów ludzkich, których kanały wypełniono gutaperką i uszczelniaczem Acroseal, a następnie po odcięciu wierzchołków i wypreparowaniu ubytków zamknięto wstecznie preparatami MTA lub Biodentine. Po związaniu materiałów próbki poddano testowi penetracji barwnika. Ocena głębokości penetracji fuksyny zasadowej nie wykazała istotnych różnic w szczelności wypełnień wykonanych z badanych materiałów.

The aim of the study was to compare the sealing ability of MTA and Biodentine preparations in retrograde root canal fillings. The study made use of twenty single-rooted human teeth whose canals were filled with gutta percha and Acroseal sealer. After this, after apicoectomy and preparation of cavities, retrofilling was carried out with the preparations MTA or Biodentine. After the setting of the materials, samples were subjected to the dye penetration test. Evaluation of the depth of penetration of basic fuchsin did not show significant differences in the sealing ability of fillings carried out with the materials under examination.

W Zakładzie Stomatologii Zachowawczej z Endodoncją Instytutu Stomatologii UJ CM przeprowadzono leczenie endodontyczne zęba 24 z obliteracją i zakrzywieniem kanału 3. stopnia wg Schneidera. Kanał korzeniowy opracowano z użyciem systemu instrumentów maszynowych Sendoline S5 Endo (Sendoline, Szwecja) i wypełniono techniką gorącej gutaperki z zastosowaniem systemu EQ Master (Meta Biomed, Stany Zjednoczone).

In the Department of Conservative Dentistry and Endodontics at the Dental Institute of Jagiellonian University, Medical College, endodontic treatment of tooth 24 with obliteration of root canal and III degree canal curvature according to Schneider was carried out. The root canal was instrumented using the system of Sendoline S5 Endo (Sendoline, Sweden) rotary instruments and filled with hot gutta percha using the EQ Master (Meta Biomed, USA) system.

Nadwrażliwość zębiny jest obecnie uważana za jedną z głównych dolegliwości, na które skarżą się pacjenci zgłaszający się do lekarza stomatologa. Według piśmiennictwa w znacznie większym stopniu dotyka ona pacjentów z chorobami przyzębia. W piśmiennictwie polskim brak jest danych na temat częstości występowania nadwrażliwości zębiny u pacjentów zgłaszających się do periodontologa, dlatego jej określenie stało się celem pracy. Badaniem objęto 347 pacjentów – 245 kobiet i 102 mężczyzn, w wieku 22-82 lata, średnia wieku – 48,7, którzy zgłosili się do Zakładu Chorób Błony Śluzowej i Przyzębia Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w okresie od czerwca do listopada 2011 roku, i zgodzili się wypełnić anonimową ankietę dotyczącą nadwrażliwości zębiny. Występowanie nadwrażliwości zębiny zadeklarowało 50,7% wszystkich ankietowanych oraz 65,69% osób, które zgłosiły się z powodu choroby przyzębia. Dla 18,7% badanych nadwrażliwość zębiny była pierwotną przyczyną zgłoszenia do periodontologa. Nadwrażliwość zębiny zgłosiło 75% pacjentów zgłaszających się do periodontologa z powodu choroby przyzębia bądź nadwrażliwości zębiny. Wydaje się konieczne przeprowadzenie badań klinicznych w celu opracowania standardów postępowania przed leczeniem periodontologicznym i po jego zakończeniu, które pozwolą skutecznie zapobiegać zwiększonej wrażliwości zębiny.

Dentine hypersensitivity is at present regarded as one of the main complaints of patients presenting in the dental office. According to the literature this affects, to a much greater extent, patients with periodontal disease. There is a lack in the Polish literature of data regarding the incidence of dentine hypersensitivity in patients attending the periodontologist. This is why it has become the subject of this study. The study involved 347 patients – 245 females and 102 males, between the ages of 22-82 years, the mean age – 48.7 yrs. They presented at the Department of Oral Medicine and Periodontology, Warsaw Medical University, during the period June to November 2011, and agreed to fill in an anonymous questionnaire about hypersensitive dentine. Dentine hypersensitivity was found to be present in 50.7% of all those surveyed. Out of those who came because of periodontal disease there were 65.69% individuals. For 18.7% of those examined, dentine hypersensitivity was the original reason for their visit to the periodontologist. There were 75% with dentine hypersensitivity in those attending the periodontologist because of periodontal disease or dentine hypersensitivity. It appears to be necessary to carry out clinical studies with the aim of determining standards for procedure before periodontal treatment and after its completion, that would allow for effective prevention of increased dentine hypersensitivity.

Choroby przyzębia są powszechnie występującymi chorobami infekcyjnymi, wywoływanymi nie przez pojedynczy gatunek bakterii, ale przez ich ściśle ze sobą współpracujący zespół. Wystąpienie periodontitis jest uwarunkowane namnażaniem się określonych gatunków bakterii patogennych, wytwarzających mechanizmy destrukcji przyzębia i mających zdolność naciekania tkanek. Pacjenci z chorobą przyzębia są zagrożeni rozwojem chorób ogólnoustrojowych, w tym przede wszystkim chorób układu sercowo-naczyniowego. Ze względu na skutki choroby często są poddawani leczeniu kompleksowemu, w tym implantologicznemu. Z tych względów identyfikacja flory bakteryjnej, jej ocena jakościowa i ilościowa, a co za tym idzie celowana antybiotykoterapia wspomagająca jest niezwykle istotna dla skutecznej terapii i prewencji odległych skutków infekcji. W pracy podjęto próbę odpowiedzi na pytanie o zasadność stosowania testów mikrobiologicznych do oceny poddziąsłowej flory bakteryjnej, opierając się na obserwacjach własnych.

Periodontal diseases are generally occurring infectious diseases caused, not by one type of bacteria, but by the close cooperation with a specific group of bacteria. The occurrence of periodontitis is conditioned by the multiplication of specific types of pathogenic bacteria, that give rise to mechanisms that are destructive to the periodontium and having the ability to invade tissues. Patients with periodontal disease are exposed to the development systemic disease, including, in the first place, diseases of the cardiovascular system. Due to the effects of disease they often undergo complex treatment, including implants. Due to this, identification of the bacterial flora, its qualitative and quantitative evaluation (and what this leads to, targeted adjuvant antibiotic therapy) is extremely significant for effective therapy and prevention of the distant effects of infection. The study attempted to give an answer to the question regarding the basis for using microbiological tests for the evaluation of subgingival bacterial flora, all this being based on personal observations.

Udoskonalone właściwości materiałów złożonych przyczyniają się do zwiększenia zakresu wskazań klinicznych, w których mogą być one bezpiecznie stosowane. W prezentowanym przypadku dokonano istotnych dla estetyki uzębienia korekt z wykorzystaniem materiału złożonego aplikowanego metodą bezpośrednią.

Improvements to composite material properties give rise to an increase in the range of clinical indications in which they can be safely used. In the case described, a number of corrections were made to the dental aesthetics using composite material applied using the direct method.

Dysplazja zębiny jest rzadkim schorzeniem wrodzonym, dziedziczonym w sposób autosomalny dominujący. Występuje z częstością 1: 100 000 z jednakowym nasileniem u osób obojga płci. Celem pracy była próba uchwycenia wspólnych zaburzeń dotyczących zarówno zdrowia jamy ustnej, jak i zdrowia ogólnego występujących u wszystkich członków badanej rodziny.

Dentin dysplasia is a rare autosomal dominant disorder. Its incidence is 1:100,000 with similar intensity in both sexes. The aim of the study was an attempt to isolate common disturbances regarding both oral and general health in all members of the family examined.

Zatrzymane dolne zęby trzonowe drugie są stosunkowo rzadkim zjawiskiem klinicznym, dlatego związane z nimi piśmiennictwo jest skąpe. Mogą one powodować problemy estetyczne, zaburzenia żucia oraz utratę stabilności łuku zębowego. Zatrzymanie drugich zębów trzonowych dolnych jest dużym wyzwaniem zarówno dla lekarza ortodonty, jak i chirurga stomatologicznego.

Cel pracy. Ocena częstości występowania zjawiska zatrzymania drugich zębów trzonowych dolnych.
Materiał i metody. Dokonano oceny 1400 pantomogramów cyfrowych wykonanych ze wskazań ortodontycznych w NZOZ Ortomix w Lublinie.

Wyniki. W badanym materiale stwierdzono 6 przypadków zatrzymania drugich zębów trzonowych dolnych u 3 kobiet i 3 mężczyzn. Częstość występowania wyniosła 0,43%, co stanowi potwierdzenie danych piśmiennictwa.

Wnioski. Zjawisko zatrzymania drugich zębów trzonowych dolnych stanowi istotny problem kliniczny. Stosuje się różne opcje leczenia, wymagające opracowania indywidualnego planu oraz współpracy interdyscyplinarnej, jednak niepowodzenia terapeutyczne wciąż są opisywane. Ze względu na niekorzystne następstwa i trudności lecznicze zatrzymanych drugich zębów trzonowych dolnych jest konieczna wczesna diagnostyka radiologiczna oraz prognozowanie ich utrudnionego wyrzynania się. 
 

Impacted second mandibular molars are relatively rare in clinical practice and therefore the literature about them is infrequent. They may cause aesthetic problems, disturbances in chewing and loss of stability in the dental arch. Impacted second mandibular molars are a big challenge both for the orthodontist as well for the oral surgeon. Aim of study. Assessment of the incidence of the phenomenon of retained second mandibular molars. Materials and methods. Evaluation was made of 1400 digital pantomograms carried out for orthodontic reasons at the NZOZ Ortomix in Lublin. Results. In the material studied, 6 cases of impacted second mandibular molars were found in 3 females and 3 males. The frequency was 0.43%, which confirms the data in the literature. Conclusions. The phenomenon of impacted second molars presents a significant clinical problem. Various treatment options are used that require the preparation of an individual plan and interdisciplinary co-operation. Therapeutic failures are, however, still described. Due to the unfavourable consequences and the treatment difficulties associated with second mandibular molars, early radiological diagnosis and prognosis of eruption difficulties are essential.

W pracy przedstawiono opis przypadku 5-letniego pacjenta leczonego za pomocą protezy częściowej osiadającej akrylowej z powodu ekstrakcji sześciu zębów w szczęce, będącej następstwem rozległej próchnicy. Takie rozwiązanie pozwoliło przywrócić prawidłową artykulację i możliwość żucia pokarmów, dało zadowalający efekt estetyczny oraz umożliwiło bardzo szybką adaptację dziecka do protezy.

The study describes a case of a 5-year-old boy treated with a soft tissue supported acrylic partial denture following the extraction of six maxillary teeth due to widespread caries. Such a solution allowed for the return of proper articulation and of the ability to chew food. It gave a satisfactory aesthetic effect and enabled very quick adaptation by the child.

Przestrzeń neutralna jest to część bezzębnej jamy ustnej, w której siły wywierane przez mięśnie warg i policzków są równoważone przez siły wywierane przez język. W przestrzeni tej powinny się znajdować protezy całkowite. Autorzy przedstawili metodę wykonania protez z wykorzystaniem wycisku przestrzeni neutralnej na przykładzie pacjentki o utrudnionych warunkach protezowania w żuchwie oraz porównali te protezy z protezami wykonanymi metodą tradycyjną.

The neutral zone is the part of the edentulous oral cavity in which the forces exerted by the muscles of the lips and cheeks are evened out by the forces of the tongue. Complete dentures should be found in this space. The authors show a method of denture construction using an impression of the neutral zone in the example of a female patient with difficult conditions for constructing a denture in the mandible. They compared these dentures with those made using the traditional methods.

Współczesna stomatologia zapewnia możliwość szybkiego jednoseansowego uzupełniania braków zębowych. Brak pojedynczego zęba w odcinku przednim stanowi trudny problem kliniczny, zwłaszcza gdy niespodziewanie ząb funkcjonujący dotychczas w jamie ustnej zostanie zakwalifikowany do ekstrakcji. Zaletą tej metody są niewielkie koszty w porównaniu z leczeniem protetycznym oraz możliwość natychmiastowego wykonania uzupełnienia w jamie ustnej. Z drugiej jednak strony należy pamiętać, że nie jest to rozwiązanie ostateczne. Jak się wydaje, jest szczególnie korzystne jako rozwiązanie tymczasowe długoczasowe, gdyż pozwala podczas jednej wizyty wykonać procedury związane jednocześnie z ekstrakcją zęba i jego odbudową funkcjonalną i estetyczną. Pacjent nie jest narażony na uraz psychofizyczny związany z brakiem zęba, zwłaszcza w odcinku przednim.

W pracy opisano przypadek uzupełnienia zęba siecznego przyśrodkowego szczęki, który ze wzglądu na złamanie korzenia został zakwalifikowany do ekstrakcji. 
 

Modern dentistry ensures the possibility of quick one-visit replacement of tooth loss. The absence of a single tooth in the anterior segment constitutes a difficult clinical problem, especially when, unexpectedly, a tooth until now functioning in the oral cavity, is qualified for extraction. The advantages of this method are the low cost in comparison with laboratory work and the possibility of immediate replacement in the oral cavity. On the other hand, however, it should be remembered that this is not a permanent solution. It appears to be particularly useful as a temporary long-term solution as it makes it possible in one visit to carry out procedures that are at one and the same time connected with tooth extraction, its functional replacement and its aesthetics. The patient is not exposed to psychophysical trauma that is connected with tooth loss, particularly in the anterior segment. The study describes a case of replacement of a maxillary central incisor that, due to root fracture was qualified for extraction.

Rehabilitacja protetyczna pacjentów z rozszczepem podniebienia jest jednym z etapów kompleksowego leczenia stomatologicznego i zależy od warunków miejscowych oraz ogólnych. Indywidualne podejście oraz staranne zaplanowanie leczenia protetycznego jest niezbędne do przywrócenia właściwych funkcji narządu żucia. W pracy przedstawiono opis przypadku 21-letniego pacjenta, u którego leczenie z zastosowaniem protezy szkieletowej z precyzyjnymi elementami retencyjnymi zakończyło się sukcesem.

Prosthetic rehabilitation of cleft palate patients is one of the stages of complex dental treatment and depends on local and general conditions. An individual approach and careful planning of prosthetic treatment is essential to restore the proper functions of the chewing apparatus. The study describes a case of a 21-year-old in whom treatment using a skeleton denture with precision attachment retention was successful.

Celem pracy była ocena porównawcza siły adhezji klejów do protez Protefix z Miętą i Corega Świeży Oddech w badaniach in vitro. Badania przeprowadzono z zastosowaniem zestawu testowego składającego się z krążka akrylowego imitującego płytę protezy i krążka z pleksi pokrytego miękkim silikonem, między które wprowadzano testowany preparat, oraz uniwersalnej maszyny wytrzymałościowej (MTS Insight) pozwalającej zmierzyć siłę adhezji. Uzyskane wyniki pokazują podobne wartości siły adhezji kremu Protefix z Miętą oraz Corega Świeży Oddech w początkowym okresie aplikacji. W dłuższym okresie obserwacji wykonane pomiary przemawiają jednak na korzyść kleju Protefix z Miętą.

The aim of the study was to compare the adhesive strength of the dental adhesives Protefix z Miętą and Corega Świeży Oddech in studies in-vitro. The studies were carried out using a test kit comprised of an acrylic disc imitating a denture base and a plexi disc covered with soft silicone, between which the preparation under test was introduced, and a universal material testing machine (MTS Insight) making it possible to measure the strength of adhesion. The obtained results show similar values for adhesive strength of the cream Protefix z Miętą and Corega Świeży Oddech during the initial period of application. During a longer period of observation the measurements are, however, more in favour for the fixative Protefix z Miętą.

Celem pracy było porównanie szczelności materiałów MTA Angelus Grey (Angelus, Brazylia), Tech Biosealer Apex (Isasan, Włochy) oraz Biodentine (Septodont, Francja) w zębach z niezakończonym rozwojem wierzchołka. Do badania użyto 66 usuniętych zębów ludzkich. Na podstawie zdjęć rentgenowskich sklasyfikowano stopień rozwoju korzeni, a następnie dokonano podziału zębów na trzy równe pod względem jakościowym grupy badane – po dwadzieścia zębów każda oraz dwie grupy kontrolne – pozytywną i negatywną (po trzy zęby). Po odcięciu koron zębów kanały korzeniowe opracowano chemo-mechanicznie do rozmiaru 80-120 wg ISO. Po obfitym płukaniu i wysuszeniu kanały korzeniowe wypełniono badanymi materiałami w zależności od grupy: grupa 1 – MTA Angelus Grey, grupa 2 – Tech Biosealer Apex, grupa 3 – Biodentine. Korzenie z wypełnionymi kanałami umieszczono na jedną dobę w świeżym kawałku zwierzęcej tkanki mięśniowej, a następnie zanurzono na 6 dni w DPBS. Po okresie inkubacji, korzenie pomalowano lakierem szybkoschnącym, a następnie poddano tygodniowej kąpieli w tuszu kreślarskim typu „India Ink”. Po wyjęciu z barwnika, opłukaniu, nacięciu wzdłuż i rozłupaniu korzeni, dokonano pomiaru głębokości przecieku. Dane poddano analizie statystycznej testami U Manna-Whitney’a oraz t-Studenta. Największa szczelność cechowała wypełnienia z materiału MTA Angelus Grey. Nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic między materiałami Biodentine i Tech Biosealer Apex.

The aim of the study was to compare the sealing ability of the materials MTA Angelus Grey (Angelus, Brazil), Tech Biosealer Apex (Isasan, Italy) and Biodentine (Septodont, France) in teeth with incomplete development of the apex. Sixty six extracted human teeth were used for the study. The level of root development was classified on the basis of radiographs and this was followed by division of the teeth into three studied groups, that were even as to quality – with twenty teeth in each group and two control groups – one positive and one negative (three teeth in each). After removal of the tooth crowns the root canals were instrumented chemically and mechanically to size 80-120 ISO. After thorough rinsing and drying the root canals were filled with the materials under study according to the following groups: group 1 – MTA Angelus Grey, group 2 – Tech Biosealer Apex, group 3 – Biodentine. The roots with filled canals were placed in a fresh piece of animal muscle tissue for 24 hours, and then immersed for 6 days in DPBS. After a period of incubation, the roots were painted with quick-drying varnish and then they were subjected to a week’s bath in draftsman’s “India Ink”. After removal from the dye, rinsing and longitudinal sectioning, measurement was made of the depth of penetration of leakage. The results were subjected to statistical analysis using the U Mann-Whitney test and Student t-test. The greatest sealing ability was found in fillings using the MTA Angelus Grey material. There were not found to be any statistically significant differences between the materials Biodentine and Tech Biosealer Apex.

Dysplazja obojczykowo czaszkowa jest rzadko występującą chorobą dziedziczoną autosomalnie dominującą. Jest związana z zaburzeniem metabolizmu kostnego z powodu mutacji genowej. W jej przebiegu występują liczne nieprawidłowości w obrębie układu szkieletowego oraz stomatognatycznego, których skutki można zmniejszyć. Dużą rolę w postępowaniu leczniczym mogą odgrywać lekarze dentyści, ograniczając nieprawidłowości w obrębie jamy ustnej. Leczenie takich pacjentów jest jednak skomplikowane i wymaga współpracy interdyscyplinarnej.

Praca ma na celu przedstawienie dysplazji obojczykowo-czaszkowej na podstawie piśmiennictwa oraz prezentację przypadku własnego pacjentki, której z powodu dolegliwości bólowych w okolicy bródkowej usunięto 2 zęby zatrzymane 33, 43 oraz dwa zęby zatrzymane nadliczbowe 33’ i 43’. Ubytek kostny wypełniono materiałem calci-i-oss zmieszanym z masą bogatopłytkową, a żuchwę zaopatrzono profilaktycznie minipłytką tytanową. 

Cleidocranial dysostosis is a rarely occurring autosomal dominant hereditary disease. It is connected with metabolical disturbance of bone metabolism due to gene mutation. In this condition there are multiple defects in the skeletal and stomatognathic systems, whose effects can be reduced. A big role in the treatment procedure can be played by dentists, reducing defects in the region of the oral cavity. The treatment of such patients is, however, complicated and demands interdisciplinary cooperation. The study aims to present cleidocranial dysostosis as a disease, on the basis of the literature and on the presentation of the author’s own patient, who, due to pain episodes in the chin region, had two retained teeth 33 and 43 removed together with two retained supernumerary 33’ and 43’. The bony defect was filled with calci-i-oss material mixed with platelet-rich material and the mandible was dressed with a prophylactic titanium mini plate.