Changes in bone structures of temporomandibular joints of patients with disfunction in  CBCT diagnostics

Edward Kijak, Danuta Lietz-Kijak, Bogumiła Frączak, Grażyna Wilk

Streszczenie

Diagnostyka różnicowa dysfunkcji stawów skroniowo-żuchwowych (ssż) jest wyjątkowo trudna, ze względu na mnogość czynników wpływających na powstawanie objawów klinicznych. Nakładanie się symptomów maskujących podstawową chorobę powoduje, że często bez dodatkowych badań nie można w sposób jednoznaczny określić rodzaju i zasięgu schorzenia. Różne techniki obrazowania  rentgenowskiego często potwierdzają podejrzenia klinicysty, ale również nierzadko wymagają uwzględnienia  diagnostyki w innym obszarze.

W pracy dokonano oceny przydatności tomografii wolumetrycznej (CBCT) do analizy struktur kostnych elementów składowych ssż. Na podstawie obserwacji własnych i opierając się na wybranych przypadkach, dokonano analizy przydatności i skuteczności stosowania omawianej techniki rentgenowskiej w diagnostyce zmian patologicznych, zachodzących w strukturach kostnych stawów skroniowo-żuchwowych u pacjentów diagnozowanych z powodu dysfunkcji w ich obrębie.  Przedstawiono charakterystyczne obrazy radiologiczne wybranych schorzeń wykrywane w procesie diagnostycznym dysfunkcji stawów skroniowo-żuchwowych.

 

Abstract

Differential diagnosis of TMJ disfunction is particularly difficult due to the large number of factors that influence clinical symptoms. The number of symptoms masking the basic disease make it impossible to make definite diagnosis and the extent of disease. Various radiographic imaging techniques frequently confirm the suspicions of the clinician, but, not infrequently they require confirmation in other areas.

The study made an evaluation of the usefulness of volumetric tomography (CBCT) for analysis of the structure of bone  elements of the components of the TMJ. On the basis of personal observation and with the help of selected cases there was an analysis of the usefulness and effectiveness of using the examined radiological technique in the diagnostics of pathology developing in the bone structure of the TMJ in patients diagnosed with disfunction in the vicinity. The characteristic radiographic pictures of selected diseases in the diagnosis of TMJ disfunction were shown.

 

Hasła indeksowe: tomografia wolumetryczna, dysfunkcje ssż, patologia struktur kostnych stawów

Key words: volumetric tomography, TMJ disfunction, pathology of bone structure of the temporomandibular joints

PIŚMIENNICTWO

1. Engelhardt P. i wsp.: Zaburzenia czynnościowe narządu żucia. Wyd. pol. pod red. T. Maślanki. Urban & Partner, Wrocław 1997, 177.

2. Panek H.: Występowanie mioartropatii skroniowo-żuchwowych w materiale badań Katedry Protetyki Stomatologicznej AM w Wrocławiu. Protet. Stomatol., 2001, 51, 5, 260-264.

3. Rusiniak-Kubik K. i wsp.: Występowanie zaburzeń czynnościowych narządu żucia – parafunkcji i dysfunkcji wśród studentów stomatologii. Protet. Stomatol., 1999, 49, 5, 263-271.

4. Kijak E., Lietz-Kijak D., Frączak B.,Wilk G.: Zastosowanie zdjęć rentgenowskich i elektronicznych badań czynnościowych w diagnostyce dysfunkcji stawów skroniowo-żuchwowych. Mag. Stomatol.,  2012, 22, 5, 28-33.

5. Peck C.C. i wsp.: Expanding the taxonomy of the diagnostic criteria for temporomandibular disorders. J. Oral Rehabil., 2014,  41, 2-23.

6. Kijak E., Lietz-Kijak D., Frączak B., Wilk G.: Przypadkowe wykrywanie zmian chorobowych zatok obocznych nosa  w tomografii wolumetrycznej w przebiegu diagnostyki  różnicowej dysfunkcji stawów skroniowo-żuchwowych Mag. Stomatol., 2015, 25, 5, 72-76.

7. Różyło-Kalinowska I., Różyło T. K.: Tomografia wolumetryczna  w  praktyce  stomatologicznej.  Wyd. Czelej, Lublin 2011.

8. Różyło-Kalinowska I., Różyło T.K.:  Możliwości obrazowania wolumetrycznego w przypadku pacjenta stomatologicznego. Mag. Stomatol., 2009, 19, 5, 18-23.

9. Różyło­Kalinowska­‍I., ‍Różyło ‍T.K., Taras ‍M.: Zastosowanie obrazowania wolumetrycznego w ogólnej diagnostyce stomatologicznej. TPS Twój Przegl. Stomatol., 2009, 3, 77-80.

10. Okur A. i wsp.: Characteristics of articular fossa and condyle in patients with temporomandibular joint complaint. Eur. Rev. Med. Pharmacol. Sci., 2012, 16, 2131-2135.

11. White S.C., Pullinger A.G.: Impact of TMJ radiographs on clinician decision making. Oral Surg. Oral Med. Oral Pathol. Oral Radiol. Endod., 1995, 79, 375-381.

12. Loubele M. i wsp.: Comparison between effective radiation dose of CBCT and MSCT scanners for dentomaxillofacialis applications. Eur. J. Radiol., 2009. 71, 461-468.

13. Bargan S., Merrill R., Tetradis S.:  Cone beam computed  tomography imaging in the evaluation of the temporomandibular joint. J. Calif. Dent. Assoc., 2010, 38, 1, 33-39.

14. Anjos Pontual M.L. i wsp.: Evaluation of bone changes in the temporomandibular joint using cone beam CT. Dentomaxillofac. Radiol., 2012, 41, 1,  24-29.

15. Roberts J.A., Drage N.A., Davies J., Thomas D.W.:  Effective  dose  from  cone  beam  CT  examinations in dentistry. Br. J. Radiol., 2009, 82, 35-40.

16. Howerton ‍W.B. Jr, Mora­‍M.A.: Advancements in digital imaging. What is new and on the horizon? J. Am. Dent. Assoc., 2008, 139, Suppl. 3, 20-24.

17. Loubele M. i wsp.: Image quality vs radiation dose of four cone beam computed tomography scanners. Dentoxillofac. Radiol., 2008, 37, 6, 309-319.

18. Scarfe W.C., Farman A.G.: What is cone beam and how does it work? Clin. North Am., 2008, 52, 4, 707-730.

19. Hilgers M.L. i wsp.: Accuracy of linear temporomandibular joint measurements with cone beam computed tomography and digital cephalometric radiography. Am. J. Orthod. Dentofacial Orthop., 2005, 128:, 803-811.

20. Zhang Z.L. i wsp.: Measurement accuracy of temporomandibular joint space in Promax 3-dimensional cone-beam computerized tomography images.

Oral Surg. Oral Med. Oral Pathol. Oral Radiol. Endod., 2012, 114, 112-117.

21. Honda K. i wsp.: Osseous abnormalities of the mandibular condyle: diagnostic reliability of cone beam computed tomography compared with helical computed tomography based on an autopsy material. Dentomaxillofac. Radiol., 2006, 35,  152-157.

22. Hintze H., Wiese M., Wenzel A.: Cone beam CT and conventional tomography for the detection of morphological temporomandibular joint changes. Dentomaxillofac. Radiol., 2007,  36, 192-197.

23. Honey O.B. i wsp.: Accuracy of cone-beam computed tomography imaging of the temporomandibular joint: comparisons with panoramic radiology and linear tomography. Am. J. Orthod. Dentofacial Orthop., 2007, 132, 429-438.

24. Patel A. i wsp.: Evaluation of cone-beam computed tomography in the diagnosis of simulated small osseous defects in the mandibular condyle. Am. J. Orthod. Dentofacial Orthop., 2014, 145, 143-156.

25. Librizzi Z.T. i wsp.: Cone-beam computed tomography to detect erosions of the temporomandibular joint: effect of field of view and voxel size on diagnostic efficacy and effective dose. Am. J. Orthod. Dentofacial Orthop., 2011,  140, 25-30.

26. Zhang Z.L. i wsp.:  Detection accuracy of condylar bony defects in Promax 3D cone beam CT images scanned with different protocols. Dentomaxillofac. Radiol., 2013, 42, 20120241.

27. Zhang Z.L. i wsp.: Detection accuracy of condylar defects in cone beam CT images scanned with different resolutions and units. Dentomaxillofac. Radiol., 2014, 43, 20130414.

28. Petersson A.: What you can and cannot see in TMJ imaging an overview related to the RDC/ TMD diagnostic system. J. Oral Rehabil., 2010, 37, 771-778.

29. Yanfeng Li  i wsp.: Characteristics of temporomandibular joint in patients with temporomandibular joint complaint Int. J. Clin. Exp. Med., 2015, 8, 9, 16057-16063