MS 2021; 10: 68-71.

REPORTAŻ KLINICZNY. Złożona odbudowa kompozytowa

A complex composite reconstruction

Clarence Tam

Rozpoznanie
72‑letnia zdrowa pacjentka zgłosiła się do gabinetu sygnalizując zaleganie resztek pokarmowych pomiędzy zębami 47 i 48. Pacjentka chciała zamknąć przestrzeń między tymi zębami. Stwierdzono brak zęba 46 oraz wyraźne nachylenie i migrację zęba 47 w stronę mezjalną w stosunku do zęba 48. W badaniu klinicznym potwierdzono obecność szczeliny, która była bezpośrednią przyczyną zalegania resztek pokarmowych. W zębie 47 obecne było rozległe wypełnienie kompozytowe typu DOL (distal‑occlusal‑lingual). Na językowej ścianie zęba, w bezpośrednim kontakcie z wypełnieniem widoczna była cienka linia pęknięcia w kierunku osiowym pionowym. Ząb nie wykazywał żadnych dolegliwości.

Wypełnienie stanowiło około 65% powierzchni zęba, więc rozważano różne możliwości leczenia, w tym osadzone adhezyjnie, minimalnie inwazyjne uzupełnienie pokrywające całą koronę. Uznano jednak, że rozwiązanie takie nie będzie racjonalne, gdyż pacjentka nie miała żadnego uzupełnienia, chroniącego przed dalszą mezjalną migracją zęba 47. Zdecydowano się więc na praktyczne rozwiązanie w postaci wymiany wypełnienia z próbą odbudowy ścisłych kontaktów w zwarciu centralnym, bez przeszkód przy ruchach bocznych. Pozwoli to z największym prawdopodobieństwem uniknąć dalszego przemieszczania mezjalnego zęba oraz zapewni obciążenie kompozytu siłami ściskającymi, wobec których jest bardziej wytrzymały niż wobec sił skręcających lub zginających.

Postępowanie
Po zastosowaniu znieczulenia przewodowego nerwu zębodołowego dolnego z użyciem 2,2 ml lignokainy o stężeniu 2% z dodatkiem epinefryny 1:100 000 odizolowano zęby koferdamem. Usunięto wypełnienie i w prosty sposób uwolniono segment, gdzie występowała pionowa linia pęknięcia – wystarczyło jedno dotknięcie wiertłem. Zastosowano barwnik do wykrywania próchnicy (Caries Detector). Krawędzie powierzchni ubytku zukośniono, zwiększając powierzchnię adhezyjną. Następnie wypiaskowano ubytek mikropiaskarką z użyciem tlenku glinu o średnicy 27 mikronów, przy ciśnieniu 30-40 psi lub 2-3 barów.

Uzyskany w ten sposób ubytek okazał się wyjątkowo rozległy i wydłużony w kierunku językowym niemal do centralnej części zęba w wymiarze mezjalno‑dystalnym. Założono formówkę Garrison SlickBand (FX175) i mały niebieski klin (FXBL), który wprowadzono do przestrzeni międzyzębowej zachowując ścisły kontakt z zębami, po czym założono pierścień Wide Prep (FX600). Zastosowano technikę total etch. W powierzchnię i brzegi preparacji wcierano przez 30 sekund jednobutelkowy system wiążący, który rozdmuchano powietrzem, a następnie odparowano rozpuszczalnik i przeprowadzono polimeryzację światłem.

W dodziąsłowej części ubytku zastosowano trzy ultracienkie poziome warstwy materiału kompozytowego (GrandioSO flow, A2, Voco GmbH), każda o grubości 0,25 mm, w celu uzyskania hybrydyzacji warstwy adhezyjnej i zapewnienia maksymalnej siły łączenia z zębiną i szkliwem. Zakładanie ultracienkich warstw nie tylko zapewnia całkowitą polimeryzację, ale także większą odporność połączenia na mikronaprężenia ścinające w obszarze, który odpowiada za większość problemów klinicznych w przypadku ubytków klasy II. Średnia głębokość od listwy brzeżnej do dna preparacji w części dodziąsłowej w zębach trzonowych żuchwy wynosi 6 mm.

Przy założonej formówce trudno jest maksymalnie zbliżyć się światłowodem do materiału założonego w części dodziąsłowej i uzyskać najlepszy do polimeryzacji kąt padania światła lampy. W tym przypadku dostęp od lewej strony pacjenta nie jest dla operatora idealnym rozwiązaniem. Po założeniu trzech wstępnych mikrowarstw nanoszono kompozyt uniwersalny (GrandioSO, A2, VOCO) poziomymi warstwami o grubości do 1 mm, aż do ukończenia odbudowy listwy brzeżnej. Następnie zdjęto formówkę i kontynuowano estetyczną odbudowę warstwową powierzchni okluzyjnej przy użyciu GrandioSO (kolor A2, VOCO).


Ryc. 1. Stan po usunięciu wypełnienia i odizolowianiu zębów koferdamem.


Ryc. 2. Na dnie ubytku, w jego części dodziąsłowej, zastosowano trzy ultracienkie poziome warstwy płynnego materiału kompozytowego (GrandoSO Flow, A2, VOCO).


Ryc. 3. Stan po usunięciu formówki. Dystalną ścianę zęba odbudowano cienkimi warstwami uniwersalnego kompozytu (GrandioSO Flow, VOCO). Zwraca uwagę odbudowana listwa brzeżna.


Ryc. 4. Warstwy materiału kompozytowego GrandioSO (VOCO) na powierzchni żującej.


Ryc. 5. Stan po nałożeniu i utwardzeniu ostatniej warstwy materiału kompozytowego (GrandioSO, kolor A2) na powierzchni żującej.


Ryc. 6. Zakończona odbudowa.


Ryc. 7. Widok po usunięciu koferdamu oraz wykończeniu i wypolerowaniu wypełnienia.


Artykuł przedrukowany z: Clinical Cases | VOCO GmbH (https://www.voco.dental/en/special/newsletter/a‑complex‑composite‑reconstruction.aspx)