Tomografia komputerowa z promieniem stożkowym – CBCT jest coraz częściej wykorzystywana, gdyż umożliwia trójwymiarowe obrazowanie struktur części twarzowej czaszki ze znacznie większą dokładnością. Eliminuje nakładanie się struktur anatomicznych, umożliwiając zorientowanie przestrzenne i oszacowanie relacji zębów trzecich trzonowych dolnych w stosunku do kanału żuchwowego. CBCT obrazuje morfologię i usytuowanie korzeni w stosunku do kanału żuchwowego, dając możliwość precyzyjnego zaplanowania koronektomii.

W pracy dokonano przeglądu piśmiennictwa, przedstawiając możliwości diagnostyczne CBCT w koronektomii trzecich zębów trzonowych, opisano przypadek własny pacjenta, a także zwrócono uwagę na aspekt psychologiczno-etyczny koronektomii.

 

Hasła indeksowe: pantomogram, tomografia komputerowa z promieniem stożkowym, dolne zęby trzonowe trzecie, świadoma zgoda

Cone beam computed tomography – CBCT is more and more frequently used, as it enables the imaging of structures of the facial skeleton with significantly greater detail in three dimensions. It eliminates the overprojection of anatomical structures and it is helpful in evaluation of the relationship of the lower third molar to the inferior alveolar nerve (IAN). CBCT images the morphology and location of roots to the mandibular canal, giving the possibilities of precise planning of coronectomy.

The study was a review of the literature, presenting the diagnostic possibilities of CBCT in third mandibular molar coronectomy. There was a report of the authors’ own patient and attention was drawn to the psychological-ethical aspects of coronectomy.

 

Key words: panoramic radiograph, CBCT - cone beam computed tomography, lower third molar, informed consent

PIŚMIENNICTWO
1. Swennen G.R.J. i wsp.: A Cone-Beam Computed Tomography triple scan procedure to obtain a three-dimensional augmented. Virtual skull model appropriate for orthognathic surgery planning. J. Craniofac. Surg., 2009, 20, 297-307.
2. Scarfe W.C., Farman A.G., Sukovic P.: Clinical applications of cone-beam computed tomography in dental practice. J. Can. Dent. Assoc., 2006, 72, 1, 75-80.
3. Ludlow J.B., Ivanovic M.: Comparative dosimetry of dental CBCT devices and 64-slice CT for oral and maxillofacial radiology. Oral Surg. Oral Med. Oral Pathol. Oral Radiol. Endod,. 2008, 106, 1, 106-114.
4. Chhabra S.,  Yadav S.,  Talwar S.: Analysis of C-shaped canal systems in mandibular second molars using surgical operating microscope and cone beam computed tomography: A clinical approach. J. Conserv. Dent., 2014, 17, 3, 238-243.
5. Różyło-Kalinowska I.: Standardy Europejskiej Akademii Radiologii Stomatologicznej i Szczękowo-Twarzowej dotyczące obrazowania wolumetrycznego (CBCT). Mag. Stomatol.,  2009, XIX, 5, 12-16.
6. Lorenzoni D.C. i wsp.: Cone-Beam Computed Tomography and radiographs in dentistry: aspects related to radiation dose. Int. J. Dent., 2012,  2012, 813768,  doi: 10.1155/2012/813768. Epub 2012 Apr 4.
7. Owecka M., Dyszkiewicz-Konwińska M., Kulczyk T.: Zastosowanie tomografii komputerowej z promieniem stożkowym (CBCT) w stomatologii i laryngologii. Nowiny Lek., 2012, 81, 6, 653-657.
8. Renton T. i wsp.: A randomised controlled clinical trial to compare the incidence of injury to the inferior alveolar nerve as a result of coronectomy and removal of mandibular third molars. Br. J. Oral Maxillofac. Surg., 2005, 43, 7-12
9. Miracle A.C., Mukherji S.K.: Conebeam CT of the head and neck, part 2: clinical applications. Am. J. Neuroradiol., 2009, 30, 7, 1285-1292.
10. Swennen G.R.J., Mollemans W., Schutyser F.: Three-dimensional treatment planning of orthognathic surgery in the era of virtual imaging. J. Oral Maxillofac. Surg., 2009, 67, 2080-2092.
11. Oosterkamp B.C.M., Damstra J., Jansma J.: Asymmetrie van het aangezicht: de meerwaarde van cone beam-computertomografie. Ned Tijdschr Tandheelkd. 2010, 117, 269-273 [in Dutch].
12. Alshehri M.A., Alamri H.M., Alshalhoob M.A.: Zastosowanie CBCT w praktyce stomatologicznej – systematyczny przegląd piśmiennictwa. Dental Tribune., 2012, 9, 1-5.
13. Edwards R. i wsp.: The frequency and nature of incidental findings in large-field cone beam computed tomography scans of an orthodontic sample. Progress in Orthodontics , 2014, 15, 37.
14. Long H. i wsp.: Coronectomy vs. total removal for third molar extraction: a systematic review. J. Dent. Res.,  2012, 91, 7, 659-665.
15. Dula K. i wsp.: SADMFR Guidelines for the Use of Cone-Beam Computed Tomography/Digital Volume Tomography. Swiss Dental Journal SSO, 2014, 124, 1170-1183.
16. Smith-Bindman R. i wsp.: Radiation dose associated with common computed tomography examinations and the associated lifetime attributable risk of cancer. Arch Intern Med., 2009, 169, 22, 2078-2086.
17. Czechowska E. i wsp.: Komplikacje podczas zabiegu operacyjnego usuwania zęba mądrości – opis przypadku. Dental Forum, 2013, 1, 41, 119-122.
18. Mahon N., Stassen L.F.: Post-extraction inferior alveolar nerve neurosensory disturbances-a guide to their evaluation and practical management. J. Ir. Dent. Assoc., 2014, 60, 5, 241-250.
19. Guerrero M.E. i wsp.: Can preoperative imaging help to predict postoperative outcome after wisdom tooth removal? A randomized controlled trial using panoramic radiography versus cone-beam CT. Clin. Oral Investig., 2014, 18, 1, 335-342.
20. Matzen L.H. i wsp.: Audit of a 5-year radiographic protocol for assessment of  mandibular  third  molars before surgical  intervention. Dentomaxillofac. Radiol., 2014, 43, 8, 20140172. doi: 10.1259/dmfr. 20140172.
21. Renton T.: Update on coronectomy. A safer way to remove high risk mandibular third molars. Dent. Update,   2013,  40, 5, 362-364, 366-368.
22. Ma Z. i wsp.: Efficacy of the technique of piezoelectric corticotomy for orthodontic traction of impacted mandibular third molars. Br. J. Oral Maxillofac. Surg., 2015, 28. pii: S0266-4356(15)00003-0. doi:10.1016/j.bjoms.2015.01.002.
23. de Jongh A. i wsp.: Anxiety and post-traumatic stress symptoms following wisdom tooth removal. Behav. Res. Ther., 2008, 46, 1305-1310.
24. de Jongh A., van Wijk A.J., Lindeboom J.A.: Psychological impact of third molar surgery: A 1-month prospective study. J. Oral Maxillofac. Surg., 2011, 69, 59-65.
25. Matthews-Kozanecka M., de Mezer M.: Eksperyment medyczny w leczeniu ortodontycznym. TPS, Twój Przegl. Stomatol., 2011, 4, 39-44.
26. Czarkowski M., Różyńska J.: Świadoma zgoda na udział w eksperymencie medycznym. Poradnik dla badacza. Wyd. NIL, Warszawa  2008.
27. Ferrús-Torres E. i wsp.: Informed consent in oral surgery: the value of written information. J. Oral Maxillofac. Surg., 2011, 69, 54-58.
28. Matthews-Kozanecka M., Głowacka A: Świadoma zgoda pacjenta na udział w badaniach klinicznych i planowanym leczeniu –aspekty etyczno-prawne. Now. Lek., 2010, 79, 4, 330-333.
29. Sitarska-Haber A., Jędrzejowski A.: Świadoma zgoda uczestnika na udział w badaniu klinicznym – co badacz wiedzieć powinien. Standardy Medyczne/Pediatria,2012, 9, 233-241.
30. Bączyk-Rozwadowska K.: Prawo pacjenta do informacji według przepisów polskiego prawa medycznego. Studia Iurdica Toruniencia, 2011, 9, 60-100.