Surgical management of idiopathic external cervical root resorption – case report

Tomasz Kaczyński, Agata Orzechowska, Anna Zagajewska

Streszczenie

Celem pracy jest przedstawienie interdyscyplinarnego sposobu leczenia zewnętrznej resorpcji przyszyjkowej (ang. external cervical resorption –  ECR), obejmującego leczenie endodontyczne oraz periodontologiczny zabieg chirurgiczny z wykorzystaniem preparatu Biodentine. ECR to patologiczny proces polegający na resorpcji tkanek twardych zęba o nie do końca poznanej etiologii, który może stanowić wyzwanie diagnostyczne i terapeutyczne dla klinicysty. Opisano przypadek 43-letniego mężczyzny, który zgłosił się do Zakładu Stomatologii Zachowawczej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego z powodu niespecyficznych dolegliwości bólowych ze strony dziąsła brzeżnego oraz miazgi zęba. Na podstawie wywiadu, badania klinicznego i radiologicznego rozpoznano ECR zęba 33 od strony przedsionkowej z perforacją komory zęba. Zmiana ta została scharakteryzowana jako klasy III wg Heithersay. W początkowym etapie przeprowadzono leczenie endodontyczne, które spowodowało ustąpienie dolegliwości ze strony miazgi, a następnie wykonano periodontologiczny zabieg chirurgiczny. Po odwarstwieniu pełnego płata śluzówkowo-okostnowego i opracowaniu narzędziami ręcznymi okolicy objętej resorpcją, ubytek tkanek zęba wypełniono materiałem Biodentine. W trakcie następnych dwunastu miesięcy pacjent podawał całkowite ustąpienie dolegliwości, a w badaniu klinicznym i radiologicznym stwierdzono całkowite zatrzymanie się postępu resorpcji.

Na podstawie przedstawionego przypadku materiał Biodentine, jak się wydaje,  może stanowić obiecującą alternatywę dla określanego jako złoty standard materiału  MTA (Mineral Trioxide Aggregate).

 

Abstract

The aim of the study was to present an interdisciplinary method of treating external cervical resorption (ECR), involving endodontics and periodontal surgery and making use of the preparation Biodentine. ECR is a pathological process that consists of resorption of the hard dental tissues of not quite yet understood aetiology, that may be a diagnostic and therapeutic challenge for the clinician. A description is given of a 43-year-old male who presented at the Department of Conservative Dentistry, Warsaw Medical University due to nonspecific pain from the marginal gingiva and tooth pulp. On the basis of patient medical history, clinical and radiological examination, ECR of tooth 33 was diagnosed from the vestibular aspect with perforation of tooth pulp chamber. This change was characterised as Heithersay Class III. At the initial stage endodontic treatment was carried out, after which pulpal symptoms subsided. It was followed by periodontal surgery involving full mucoperiosteal flap reflection, manual debridement of the lesion and placement of Biodentine filling. During the course of the following twelve months the patient reported complete cessation of symptoms and, in  clinical and radiological examination there was found to be complete arrest of the process of resorption.

On the basis of the case presented, the material Biodentine, would appear to be a promising alternative for the gold standard material MTA (Mineral Trioxide Aggregate).

 

Hasła indeksowe: zewnętrzna resorpcja przyszyjkowa, resorpcja przyszyjkowa, leczenie endodontyczne

Key words: external cervical resorption, cervical resorption, endodontic treatment

PIŚMIENNICTWO

1. Hammarstrom L., Lindskog S.: Factors regulating and modifying dental root resorption. Proc. Finn Dent. Soc., 1992, 88, Suppl 1, 115-123.


2. Patel S., Pitt Ford T.: Is the resorption external or internal? Dent. Update, 2007, 34, 218-229. 


3. Tronstad L.: Root resorption – etiology, terminology and clinical manifestations. Endod. Dent.  Traumatol.,1988, 4, 241-252.

4. Heithersay G.S.: Clinical, radiologic and histopathologic features of invasive cervical resorption. Quintessence Int., 1999,  30, 27-33.

5. Southam J.C.: Clinical and histological aspects of peripheral cervical resorption.

J. Periodontol., 1967, 38, 53-538.

6. Frank A.L.: External-internal progressive resorption and its non-surgical correction. J. Endod., 1981,  7,  473-476.

7. Frank A.L., Blakland L.K.: Non endodontic therapy for supraosseous extracanal invasive resorption. J. Endod., 1987,  13,  348-355.

8. Gold S.I., Hasselgren G.: Peripheral inflammatory root resorption: a review of the literature with case reports. J. Clin. Periodontol., 1992, 19, 523-534.

9. Trope M.: Root resorption due to dental trauma. Endod. Topics, 2002, 1,  79-100.

10.    Bergmans L. i wsp.: Cervical external root resorption in vital teeth: X-ray microfocus – tomographical and histopathological study. J. Clin. Periodontol., 2002, 29, 580-585.


11. Neuvald L., Consolaro A.: Cementoenamel junction: microscopic analysis and external cervical resorption. J. Endod.,  2000, 26, 503-508.

12. Goon W.W.Y., Cohen S., Borer R.F.: External cervical root resorption following bleaching. J. Endod., 1986, 12 , 414-418.

13. Heithersay G.S.: Invasive cervical resorption. Endod. Topics, 2004,  7, 73-92.

14.    Fuss Z., Tsesis I., Lin S.: Root resorption: diagnosis, classification and treatment choices based on stimulation factors. Dent. Traumatol., 2003, 19:, 175-182.

15. Heithersay G.S.: Invasive cervical resorption: an analysis of potential predisposing factors. Quintessence Int., 1999, 30, 83-95.

16. Moskow B.S.: Periodontal manifestations of hyperoxalouria and oxalosis. J. Periodontol., 1989, 60, 271-278.


17. Llena-Puy M.C., Amengual-Lorenzo J., Forner-Navarro L.: Idiopathic external root  resorption associated to hypercalciuria. Medicina Oral,  2002, 7, 192-199.


18. Grandi C., Pacifici L.: The ratio in choosing access flap for surgical endodontics: a review. Oral Implantol., 2009, 2, 37-52.

19. Cvek M.: Endodontic treatment of traumatised teeth. (w:) Andreasen J.O., ed. Traumatic Injuries to the Teeth, 2nd ed. Copenhagen, Munksgaard 1981, 362-363.

20. Trope M.: Subattachment inflammatory root resorption: treatment strategies. Pract. Period. Aesthet. Dent., 1998, 10, 1005-1010.


21. Koh E.T. i wsp.: Mineral trioxide aggregrate stimulates a biological response in human osteoblasts. J. Biomed. Mater. Res., 1997, 5, 432-439.

22. Frank A.L., Torabinejad M.: Diagnosis and treatment of extracanal invasive resorption. J. Endod., 1998,  7, 500-504.


23. Rankow H.J., Krasner P.R.: Endodontic applications of guided tissue regeneration in endodontic surgery. Oral Health, 1996, 86, 33-35.


24. Cortellini P., Tonetti M.S.: Clinical concepts for regenerative therapy in intrabony defects. Periodontol. 2000, 2015, 68, 282-307.

25. Patel S., Kanagasingam S., Pitt Ford T.: External cervical resorption: a review. J. Endod., 2009, 35, 616-625.

26. Heithersay G.S.: Treatment of invasive cervical resorption: an analysis of results u6ing topical application of trichloroacetic acid, curettage and restoration. Quintessence Int., 1999, 30, 96-110.

27. Yilmaz H.G., Kalender A., Cengiz E.: Use of mineral trioxide aggregate in the treatment of cervical resorption: a case report. J. Endod., 2010,36, 160-163.

28. Gürsoy H. i wsp.: Treatment of a cervical resorptive defect in a mandibular first premolar: an 18-month follow-up. J. Dent. Sci., 2014,  9, 412-416.

29. White C. Jr,  Bryant N.: Combined therapy of mineral trioxide aggregate and guided tissue regeneration in the treatment of external root resorption and an associated osseous defect. J. Periodontol., 2002, 73, 1517-1521.

30. Gulsahi A., Gulsahi K., Ungor M.: Invasive cervical resorption: clinical and radiological diagnosis and treatment of 3 cases. Oral Surg. Oral Med. Oral Pathol. Oral Radiol. Endod., 2007, 104, 70-77.

31. Pace R., Guiliani V., Pagavino G.: Mineral trioxide aggregate in the treatment of external invasive resorption: a case report. Int. Endod. J., 2008, 41, 258-266.

32. Kogan P. i wsp.:  The effects of various additives on setting properties of MTA. J. Endod.,  2006, 32, 569-572.

33. De Rossi A. i wsp.:  Comparison of pulpal responses to pulpotomy and pulp capping with Biodentine and mineral trioxide aggregate in dogs. J. Endod., 2014, 40,  1362-1369.

34. Natale L.C. i wsp.: Ion release and mechanical properties of calcium silicate and calcium hydroxide materials used for pulp capping. Int. Endod. J.,  2015,  48,  89-94.

35. Jakupovic S. i wsp.: Analysis of the abfraction lesions formation mechanism by the finite element method. Acta Inform. Med., 2014, 22, 4, 241-245.