Cykl: DLA SPECJALIZANTA, STAŻYSTY I STUDENTA

Część 3. Wybielanie przebarwionych zębów bezmiazgowych. Nietypowe przypadki i powikłania

Mariusz Lipski

Jak już wcześniej wspomniano, jedną z przyczyn przebarwienia zęba jest obliteracja jamy zęba. Patologia ta polega na odkładaniu się twardej tkanki w komorze oraz kanale korzeniowym i postępuje od strony korony w kierunku wierzchołka, prowadząc początkowo do częściowego, a ostatecznie do całkowitego zaniku światła jamy zęba. Do obliteracji dochodzi najczęściej w wyniku urazu ostrego (np. uderzenia) lub przewlekłego (np. leczenia ortodontycznego). Z reguły pierwszym objawem obliteracji motywującym pacjenta do zgłoszenia się do gabinetu jest przebarwienie korony zęba, która staje się intensywnie żółta. Wykonane wówczas badanie radiologiczne ujawnia zwężające się światło komory i kanału korzeniowego lub nawet jego brak. W badaniu klinicznym stwierdza się zazwyczaj mniejszą pobudliwość miazgi w porównaniu z zębami sąsiednimi.

Piśmiennictwo

1. Al-Nazhan S. External root resorption after bleaching: a case report. Oral Surg Oral Med Oral Pathol. 1991; 72(5): 607-609.
2. Amato M, Scaravilli MS, Farella M i wsp. Bleaching teeth treated endodontically: long-term evaluation of a case series. J Endod. 2006; 32(4): 376-378.
3. Baratieri LN, Ritter AV, Monteiro Jr S i wsp. Nonvital tooth bleaching: guidelines for the clinician. Quintessence Int. 1995; 26(9): 597-608.
4. Barthel CR, Strobach A, Briedigkeit H i wsp. Leakage in roots coronally sealed with different temporary fillings. J Endod. 1999; 25(11): 731-734.
5. Bizhang M, Heiden A, Blunck U i wsp. Intracoronal bleaching of discolored non-vital teeth. Oper Dent. 2003; 28(4): 334-340.
6. Boksman L, Jordan RE, Skinner DH. A conservative bleaching treatment for the nonvital discolored tooth. Compend Contin Educ Dent (Lawrenceville). 1984; 5(6): 471-475.
7. Bołtacz-Rzepkowska E, Słowik-Kwiatkowska M. Zewnętrzna resorpcja przyszyjkowa występująca w przypadkach wybielania zębów leczonych endodontycznie. Stomatol Współcz. 2001; 4: 8-11.
8. Carillo A, Trevino MVA, Haywood VB. Simultaneous bleaching of vital and an open-chamber nonvital tooth with 10% carbamide peroxide. Quintessence Int. 1998; 29(10): 643-648.
9. Dolecki M. Wybielanie zębów u osób starszych. Mag Stomatol. 2000; 10(12): 18-21.
10. Dolecki M. Wybielanie zębów. Rydułtowy: Denmaco; 1995.
11. Feiglin B. A 6-year recall study of clinically chemically bleached teeth. Oral Surg Oral Med Oral Pathol. 1987; 63(5): 610-613.
12. Friedman S, Rotstein I, Libfeld H i wsp. Incidence of external root resorption and esthetic results in 58 bleached pulpless teeth. Endod Dent Traumatol. 1988; 4(1): 23-26.
13. Grisham MB. Oxidants and free radicals in inflammatory bowel disease. Lancet. 1994; 344(8926): 859-861.
14. Halliwell B, Clement MV, Ramalingam J i wsp. Hydrogen peroxide. Ubiquitous in cell culture and in vivo? IUBMB Life. 2000; 50(4-5): 251-257.
15. Heithersay GS, Dahlstrom SW, Marin PD. Incidence of invasive cervical resorption in bleached root-filled teeth. Aust Dent J. 1994; 39(2), 82-87.
16. Kwiatkowska A, Strużycka I, Mielczarek A. Współczesne metody wybielania zębów z żywą miazgą – przegląd piśmiennictwa. Nowa Stomatol. 2003; 4: 195-198.
17. Lichota D, Lipski M, Marzec-Koronczewska Z. Powikłania związane z wybielaniem zębów. Mag Stomatol. 1996; 6(7): 45-46.
18. Lipski M, Lichota D, Marzec-Koronczewska Z. Wybielanie zębów przebarwionych. Mag Stomatol. 1996; 6(6): 48-52.
19. Lipski M, Woźniak K, Buczkowska-Radlińska J. Współczesne metody wybielania przebarwionych zębów bezmiazgowych. Mag Stomatol. 2003; 13(6): 28-36.
20. Madison S, Walton R. Cervical root resorption following bleaching of endodontically treated teeth. J Endod. 1990; 16(12): 570-574.
21. Montgomery S. External cervical resorption after bleaching a pulpless tooth. Oral Surg Oral Med Oral Pathol. 1984; 57(2): 203-206.
22. Niederman R, Ferguson M, Urdaneta R i wsp. Evidence-based esthetic dentistry. J Esthet Dent. 1998; 10(5): 229-234.
23. Nutting EB, Poe GS. A new combination for bleaching teeth. J So Calif Dent Soc. 1963; 31: 289-291.
24. Pawlicka H. Przebarwienie i wybielanie zębów leczonych endodontycznie. W: B. Arabska-Przedpełska, H. Pawlicka (red.). Współczesna endodoncja w praktyce. Łódź: Bestom DENTOnet.pl; 2011.
25. Piątowska D, Pawlicka H. Wybielanie przebarwionych zębów stałych leczonych endodontycznie. Czas Stomatol. 1992; 45: 324-328.
26. Plotino G, Buono L, Grande NM i wsp. Nonvital tooth bleaching: a review of the literature and clinical procedures. J Endod. 2008; 34(4): 394-407.
27. Wang JD, Hume WR. Diffusion of hydrogen ion and hydroxyl ion from various sources through dentine. Int Endod J. 1988; 21(1): 17-26.
28. Zimmerli B, Jeger F, Lussi A. Bleaching of nonvital teeth. A clinically relevant literature review. Schweiz Monatsschr Zahnmed. 2010; 120(4): 306-320.
29. Żarow M. Wybielanie znacznie przebarwionych zębów przednich po leczeniu endodontycznym połączone z minimalnie inwazyjną odbudową wkładami koronowo-korzeniowymi z włókna szklanego. Mag Stomatol. 2009; 9(6): 21-26.