W pracy przedstawiono zalety zespołowego leczenia stomatologicznego pacjentów dorosłych.
Zwrócono uwagę na motywację pacjentów rozpoczynających w późnym wieku terapię ortodontyczną i jej pozytywne aspekty dla leczenia chorób przyzębia i rehabilitacji protetycznej.
 

The study describes the advantages of the team approach in dental treatment of adults. Attention is drawn to the motivation of patients starting orthodontic therapy in advanced age and its positive aspect for the treatment of periodontal disease and prosthetic rehabilitation.

Nieprawidłowa liczba zębów zaburza harmonię narządu żucia, uniemożliwiając najczęściej uzyskanie idealnej okluzji. Dotyczy to zarówno zwiększenia (hyperdontio), jak i zmniejszenia liczby zębów (hypodontio). Częstość występowania zębów nadliczbowych ocenia się na 1,05-1,2%. Etiopatogeneza zębów nadliczbowych nie jest jednoznacznie określona. W piśmiennictwie cytowane są różne teorie, które znajdują potwierdzenie kliniczne. Obecność zębów nadliczbowych może się przyczyniać do licznych zaburzeń w obrębie narządu żucia. Zęby nadliczbowe sprawiają często wiele trudności lekarzowi stomatologowi. Właściwe zaplanowanie leczenia może jednak doprowadzić do uzyskania prawidłowej okluzji. Celem pracy jest przedstawienie postępowania diagnostycznego i terapeutycznego u osób z zębami nadliczbowymi na podstawie opisu przypadków klinicznych oraz piśmiennictwa, w którym zaleca się postępowanie zespołowe – chirurgiczno-ortodontyczne.
 

An incorrect number of teeth disturbs the harmony of the chewing apparatus. stomatognathic system that most frequently makes it impossible to achieve an ideal occlusion. This includes both a supernumerary teeth (hyperdontia), as well as a reduction in the number of the teeth (hypodontia). The incidence of supernumerary teeth is estimated to be 1.05-1.2%. The aetiopathology of supernumerary teeth is not unambiguously described. In the literature there are various theories that are confirmed clinically. The presence of supernumerary teeth may contribute to numerous disturbances in the region of the stomatognathic apparatus. Supernumerary teeth often cause many problems for the dentist. Appropriate treatment planning may, however, lead to an improwing of occlusion. The aim of this study is to present the diagnostic and therapeutic procedures in persons with supernumerary teeth on the basis of descriptions of clinical cases and of the literature. The literature commonly recommends a surgical-orthodontic procedures.

Wady szkieletowe klasy III mogą wynikać z niedorozwoju szczęki, przerostu żuchwy bądź z połączenia obu tych komponent. Leczenie wad doprzednich ma związek z rozwojem szkieletu. W zależności od stadium wzrostu pacjenta stosuje się modyfikację wzrostu, kamuflaż ortodontyczny lub skojarzone leczenie ortodontyczno-chirurgiczne. W pracy przedstawiono przypadek leczenia pacjenta rosnącego z nienasiloną wadą szkieletową klasy III i zgryzem krzyżowym całkowitym jednostronnym.

Skeletal Class III malocclusions may result from maxillary underdevelopment, excess mandibular growth or from a combination of both these components. The treatment of defects of anterior overgrowth is connected with skeletal development. Depending on the stage of growth of the patient, a modification of growth or orthodontic camouflage, or combined orthodontic-surgical treatment is used. The study describes a case of treatment of a growing patient with enhanced Class III skeletal defect and unilateral complete crossbite.

Najczęstszą wadą rozwojową uzębienia jest brak zawiązków zębów. Częstość występowania hipodoncji w uzębieniu stałym ocenia się na 1-10%, a oligodoncji – na 0,1-0,9%, przy czym wykazuje ona tendencję malejącą wraz ze wzrastającym brakiem liczby zębów. Agenezja zębów częściej dotyka kobiet niż mężczyzn (w stosunku 3:2) i częściej występuje w uzębieniu stałym niż mlecznym. Leczenie pacjentów młodocianych z oligodoncją jest trudne i wymaga współpracy zespołu lekarzy z dziedziny ortodoncji, chirurgii stomatologicznej, pedodoncji i protetyki.

W pracy przedstawiono opis leczenia (w Wojewódzkiej Przychodni Stomatologicznej w Krakowie) pacjentki w wieku rozwojowym z rozległą oligodoncją.
 

The most common developmental defect of the dentition is the absence of toothgerms. The incidence of hypodontia in the permanent dentition is evaluated as 1-10%, and oligodontia – as 0,1-0,9%, at the same time showing a decreasing tendency together with the increase in the lack of number of teeth. Agenesis of teeth more frequently affects women than men (ratio of 3:2) and more commonly occurs in the permanent dentition than in the deciduous. The treatment of young patients with oligodontia is difficult and demands cooperation and multidisciplinary treatment in the fields of orthodontics, oral surgery, paedodontics and prosthetics. The study describes the treatment (at the Voivodeship Dental Clinic in Cracow) of a female patient in the age of development, with widespread oligodontia.

W ostatnich latach obserwuje się wzrost częstości występowania ubytków tkanek zmineralizowanych zębów o etiologii niepróchnicowej. Często spotykane ubytki erozyjne są spowodowane przez kwaśne pokarmy i napoje. W pracy zbadano ich pH oraz aktualną i potencjalną kwasowość, które odgrywają istotną rolę w określeniu potencjału erozyjnego produktów spożywczych.

In recent years there has been observed an increase in the incidence of defects in mineralized tissue that are of a non-cariogenic aetiology. Frequently found erosion cavities are caused by acidic foods and beverages. The study examined their pH and the actual and potential acidity that play a significant role in determining the erosive potential of foodstuffs.

Torbiele śluzowe (mucocele, sialocele) są dość powszechną chorobą małych gruczołów ślinowych. Miejsce ich występowania jest związane z anatomicznym rozmieszczeniem gruczołów ślinowych w jamie ustnej. Mogą być zlokalizowane w błonie śluzowej wargi dolnej, policzków, na powierzchni brzusznej języka oraz w dnie jamy ustnej.

Na podstawie piśmiennictwa omówiono w pracy typy torbieli śluzowych, najczęstsze miejsca ich występowania oraz obraz kliniczny. Przedstawiono sposób badania i diagnostykę różnicową, ze zwróceniem szczególnej uwagi na zmiany nowotworowe, oraz krótko opisano metody leczenia mucoceli. Zaprezentowano również, na podstawie dwóch przypadków klinicznych, sposób postępowania terapeutycznego.
 

Mucosal cysts (mucocele, sialocele) are a relatively common condition of the small salivary glands. Their location is associated with the anatomical distribution of the salivary glands in the oral cavity. They may be localised in the mucosa of the lower lip, cheeks, on the undersurface of the tongue and in the floor of the oral cavity. The study, based on the literature, discusses the types of mucosal cysts, their most common localisation and the clinical picture. A method of examination and differential diagnosis are presented, with special attention being paid to neoplastic changes. The methods of treating mucoceles are briefly described. A description is also given on the basis of two clinical cases, of therapeutic procedures.

W pracy opisano leczenie endodontyczne drugiego zęba trzonowego żuchwy z resorpcją wewnętrzną typu B. Do zamknięcia jamy resorpcyjnej użyto rozgrzanej gutaperki, którą wstrzyknięto do kanału za pomocą urządzenia BeeFill.

The root canal treatment of mandibular second molar with internal resorption type B was described. The resorptive cavity was filled by injecting the high-temperature thermoplasticized gutta-percha using BeeFill device.

W pracy przedstawiono przypadek 72-letniej pacjentki, która zgłosiła się do Zakładu Implantoprotetyki i Zaburzeń Czynnościowych Układu Stomatognatycznego Akademii Medycznej we Wrocławiu w celu protetycznego uzupełnienia częściowych braków zębowych w szczęce i żuchwie. W badaniu klinicznym stwierdzono obustronne trzaski w stawach skroniowo-żuchwowych występujące w początkowej fazie odwodzenia, brak stref podparcia oraz patologiczne starcie zębów przednich szczęki i żuchwy. Po wnikliwej diagnostyce z wykorzystaniem badania podmiotowego i przedmiotowego oraz wykonaniu zdjęć rentgenowskich, chorą zakwalifikowano do leczenia za pomocą akrylowych protez nakładowych jako uzupełnień tymczasowych, pozwalających na reedukację układu stomatognatycznego i adaptację do nowych warunków zwarciowych.

The study presents a case of a 72-year-old female who presented at the Department of Implant Prosthetics and Functional Disturbances of the Stomatognathic System at the Wroclaw Medical Academy with the aim of providing prosthetic treatment for partial edentulousness in the maxilla and mandible. Clinical examination revealed bilateral clicking in the temporomandibular joints occurring during the initial translation phase, lack of support areas and pathological attrition of anterior teeth of maxilla and mandible. After careful diagnosis by history taking and physical examination and radiographs, the patient was qualified for treatment with the help of acrylic overlay dentures as temporary restorations, allowing for re-education of the stomatognathic system and adaptation to the new occlusal conditions.

Cel. Celem badania było porównanie skuteczności irygacji zakrzywionych sztucznych kanałów korzeniowych metodą konwencjonalną, soniczną i ultrasoniczną.

Materiał i metody. Sztuczne kanały zakrzywione w bloczkach endodontycznych opracowano metodą step-back, wypełniono pastą uzyskaną w wyniku zmieszania wodorotlenku wapnia i jodoformu z 0,9 % roztworem NaCl, a następnie stosowano irygację kanału 10 ml 0,9% roztworem NaCl metodą konwencjonalną (strzykawka i igła z otworem bocznym), soniczną (Vibringe) i ultrasoniczną (Piezon Minimaster). Skuteczność płukania w części koronowej i wierzchołkowej kanału była oceniana w 4-stopniowej skali niezależnie przez dwóch badaczy. Obliczono częstość występowania poszczególnych stopni zanieczyszczenia kanału oraz ich intensywność.

Wyniki. Najwyższy odsetek „czystych” kanałów w części koronowej uzyskano po zastosowaniu irygacji ultrasonicznej (86,7%), a w części wierzchołkowej po irygacji sonicznej (53,4%). Najmniej skuteczna była metoda konwencjonalna, wykazując najniższy odsetek „czystych” kanałów w części koronowej (6,7% ) i wierzchołkowej (8,3%). Intensywność zanieczyszczeń w całym kanale była najwyższa po zastosowaniu metody konwencjonalnej (1,25 ±0,60), niższa po irygacji ultrasonicznej (0,88 ± 1,00) i najniższa po sonicznej (0,56 ± 0,64). Niezależnie od metody irygacji intensywność pozostających resztek pasty była istotnie wyższa w części koronowej niż wierzchołkowej kanału.

Wnioski. Skuteczność płukania sztucznego kanału zakrzywionego zależy od metody irygacji i jest zróżnicowana w jego części koronowej i wierzchołkowej. Najskuteczniejszą metodą irygacji części koronowej kanału jest metoda ultradźwiękowa, a części wierzchołkowej metoda soniczna. Najefektywniej cały kanał oczyszczała irygacja soniczna, następnie ultrasoniczna, a najmniej skutecznie irygacja konwencjonalna. 
 

Aim. The aim of the study was to compare the effectiveness of irrigation of curved artificial root canals using conventional, sonic and ultrasonic methods. Materials and methods. Artificial curved canals in endodontic blocs were instrumented using the step-back method and filled with calcium hydroxide paste. Canal irrigation using 10 ml 0.9% NaCl was used in the conventional (syringe and needle with sideways opening), sonic (Vibringe) and ultrasonic (Piezon Minimaster) ways. The effectiveness of irrigation in the coronal and apical parts of the canal was evaluated using a 4-level scale, independently by two workers. The incidence for individual levels of contaminated canals and their severity were calculated. Results. The greatest percent of “clean” canals in the coronal section was obtained after using ultrasonic irrigation (86.7%) and in the apical section after sonic irrigation. The least effective was the conventional method, showing the lowest percentage of “clean” canals in the coronal (6.7% ) and in the radicular section (8.3%). The intensity of contamination in the whole canal was highest after using conventional methods (1.25 ±0.60), lower after ultrasonic irrigation (0.88 ± 1.00) and the lowest after sonic irrigation (0.56 ± 0.64). Independent of the method of irrigation the intensity of the remaining paste residue was significantly higher in the coronal section than in apical part of the canal. Conclusions. The effectiveness of irrigation of an artificial curved canal depends on the method of irrigation and is differentiated as to its coronal and apical parts. The most effective method of irrigating the coronal part of the canal is the ultrasonic and, in the apical part, the sonic method. The most effective method for cleaning the whole canal was the sonic, followed by the ultrasonic and the least effective was conventional irrigation.

W pracy przedstawiono przypadek wydzielenia się szwu kostnego po upływie 40 lat od zabiegu leczenia chirurgicznego złamania kości żuchwy u mężczyzny.

The study describes a case of differentiation of the bony suture 40 years after surgery for a fracture of the mandibular bone in a man.

Ocena szerokości beleczek kostnych widocznych na cyfrowych obrazach radiologicznych uzyskanych standaryzowaną metodą wewnatrzustną jest istotnym elementem poznawczym struktury kości, m.in. szczęki i żuchwy. Kość beleczkowa wpływa na jakość kości, dlatego ocena szerokości beleczki może sugerować różne zmiany w strukturze kości następujęce po zabiegach chirurgicznych w obrębie kości szczęki i żuchwy.

Evaluation of the width of bony trabeculae visible on digital radiographs obtained by a standardized intra-oral technique is a significant element in getting to know the bone structure in, among other places, the maxilla and mandible. Trabecular bone influences the quality of bone and therefore, evaluation of the width of trabeculae may suggest various changes in bone structure subsequent to surgical procedures in the region of the bone of the maxilla and mandible.

Patofizjologia zapaleń przyzębia jest bardzo złożona. Głównym czynnikiem etiologicznym są bakterie płytki nazębnej. Celem pracy było wykazanie zasadności wykonywania testu PET standard (MIP Pharma Polska) na obecność patogenów wywołujących periodontitis. Badaniu poddano 3 pacjentki z objawami klinicznymi zapalenia przyzębia. U każdej z nich uzyskano odmienny wynik testu, co miało wpływ na zaplanowanie dalszego leczenia.

The pathophysiology of periodontal inflammation is very complex. The chief aetiological factors are the bacteria of dental plaque. The aim of the study was to show the justification for carrying out the PET standard test (MIP Pharma Polska) for the presence of pathogens causing periodontitis. The study involved three female patients with clinical symptoms of periodontal inflammation. Each of them had a different result for the test and this had an influence on further treatment planning.

Celem pracy było poznanie opinii 65 studentów V roku kierunku lekarsko-dentystycznego PUM na temat zajęć teoretycznych i klinicznych z protetyki i przedstawienie informacji udzielonych przez nich w badaniu ankietowym. Materiał zebrano na podstawie ankiety przygotowanej po egzaminie testowym z protetyki stomatologicznej. Większość absolwentów uznała liczbę samodzielnie przyjętych pacjentów za zbyt małą. Absolwenci wysoko natomiast ocenili przydatność seminariów do zajęć praktycznych.

The aim of the study was to get to know the opinions of 65 V year dental students at the Pomeranian Medical University, on the subject of the theoretical and clinical teaching of prosthetics. The information obtained was presented. The material was collected on the basis of a prepared questionnaire after a test exam from dental prosthetics. The majority of graduates regarded the number of patients treated individually as being insufficient. They had a high opinion, however, of the usefulness of practical seminars.