MS 2023; 11: 76-79.

Jak zbudować nowoczesną placówkę dentystyczną? Trendy i wyzwania

Marcin Banasik

Obecnie możemy obserwować dynamiczny rozwój placówek medycznych, w tym gabinetów stomatologicznych. Sterylne i nieprzyjazne przychodnie oraz kliniki, które wielu ma w pamięci, stały się już passe. Zastępują je wyjątkowe i luksusowe przestrzenie klinik dentystycznych, które zachwycają estetyką i komfortem w użytkowaniu. Zmiany dotyczą, poza aspektami wizualnymi, również kwestii technologicznych i wdrażania nowoczesnych narzędzi. Obecna sytuacja stawia przed właścicielami gabinetów stomatologicznych wiele wyzwań. Podejmując próbę bycia zauważonym na rynku, przy budowie takiej placówki należy wziąć pod uwagę: komfort i zmieniające się potrzeby pacjentów, dostęp i powszechność nowych technologii, ekologiczne podejście i rygorystyczne regulacje prawne z zakresu sanitarno-epidemiologicznego. 

Komfort i zadowolenie pacjenta
Chociaż na rynku czynnie działa wiele gabinetów stomatologicznych, ich liczba stale wzrasta. W projektowaniu nowoczesnej placówki należy priorytetowo podchodzić do stworzenia przyjaznej i bezpiecznej przestrzeni. Pacjenci nie oczekują już tylko i wyłącznie profesjonalnej obsługi lekarza. Wybór przychodni czy gabinetu, z których usługi skorzystają, zależy również od ich wnętrz. W przypadku gabinetów dentystycznych coraz większą uwagę przykuwa się do ergonomicznego układu pomieszczeń i estetyki wykonania całej przestrzeni, wybierając przyjazne kolory, motywy i dodatki. Obecnie wśród popularnych, dominujących trendów jest ciepła kolorystyka, która pozytywnie wpływa na odbiór danego miejsca – szpitalną biel czy zieleń zastępują odcienie beżu czy pastele.

Dużą uwagę przykuwa się również do naturalnego światła, które tworzy bardziej przyjemny i relaksujący nastrój. Jednocześnie chcąc wyjść naprzeciw potrzebom pacjentów, właściciele klinik stomatologicznych coraz częściej decydują się na rozbudowanie przestrzeni publicznych, oferując poza standardową rejestracją, dostęp do miejsc relaksu, takich jak poczekalnia czy kawiarnia. Części wspólne powinny zapewniać komfort, umilać czas oczekiwania na wizytę, budować zaufanie pacjenta do danego miejsca oraz sygnalizować profesjonalizm placówki. Na atmosferę takich przestrzeni w dużym stopniu wpływa ich design, w tym wybór eleganckich mebli, indywidualny zapach, czy interesujące dodatki. W częściach publicznych wykorzystuje się m.in. kojące obrazy i tapety oraz spokojną muzykę. Właściciele gabinetów dentystycznych podejmują też coraz chętniej współpracę z artystami, którzy przygotowują indywidualne obrazy czy inne elementy dedykowane placówce nadając jej artystycznego wyrazu. W projektach gabinetu dentystycznego pojawiają się również osobne strefy oczekiwania na wizytę, które zapewniają duże poczucie prywatności.

Należy również wziąć pod uwagę liczną grupę pacjentów gabinetów dentystycznych, którą stanowią najmłodsi. W przypadku przestrzeni, której odbiorcami są dzieci, należy pamiętać o bajkowych grafikach, rysunkach, wesołych kolorach czy kąciku zabaw w poczekalni, w którym dostępne będą kolorowanki i zabawki.

Wystrój wnętrz nowoczesnego gabinetu dentystycznego powinien być przemyślany, przestronny i uporządkowany. Powierzchnie boczne gabinetu dedykowane są meblom, a środek unitowi stomatologicznemu i profesjonalnym narzędziom. Zachowanie ergonomii przestrzeni buduje poczucie estetyki, bezpieczeństwa oraz zwiększa profesjonalizm świadczonych przez lekarza usług.

Z przeprowadzonych badań wynika, że projekt przestrzeni medycznej może pomóc w zmniejszeniu poziomu stresu i niepokoju, jeżeli zostaną w niej zastosowane wspomniane ciepłe kolory, ciekawe wykończenie ścian, naturalne światło, przemyślany oraz funkcjonalny układ pomieszczeń. Według raportu The Center for Health Design czy The Academy of Neuroscience for Architecture odpowiednie projektowanie przestrzeni medycznych może nawet wpłynąć na skrócenie czasu rekonwalescencji oraz poprawę ogólnego dobrostanu pacjentów.



Nowoczesne rozwiązania
Poza aspektami wizualnymi, dużą rolę odgrywa w nowoczesnej placówce technologia. W coraz większej ilości gabinetów zaczynają dominować narzędzia do obsługi pacjentów, które wspierają lekarzy w codziennej pracy i optymalizują przepływ personelu. Szczególnie pomocne okazują się systemy do zarządzania dokumentacją medyczną, dzięki którym ogranicza się zużycie papieru i umożliwia zdalny dostęp do danych. Rozwój nowych technologii wpływa również na wyodrębnienie zaawansowanych i inteligentnych instalacji do zarządzania wizytami, czy automatyzacji kontroli przepływu pacjentów.

Pod względem technicznym i technologicznym projekty gabinetów dentystycznych są trudnym wyzwaniem, gdyż już na etapie projektu należy przewidzieć wszystkie instalacje sanitarne, które zasilają unity stomatologiczne czy fotele w gabinetach lekarskich, takie jak: sprężone powietrze, ssaki, zasilenia elektryczne. Użycie zaawansowanych technologii medycznych, takich jak systemy monitoringu pacjentów czy sprzęt diagnostyczny, może wpłynąć na infrastrukturę techniczną projektowanej przestrzeni.



Ekologiczne podejście
W tworzeniu gabinetu stomatologicznego coraz częściej wybór pada na rozwiązania eco, które nie wpływają negatywnie na środowisko naturalne oraz wspierają ograniczenie zużycia zasobów i wydajniejsze korzystanie z energii. Popularne rozwiązania stanowią m.in.:

• materiały przyjazne środowisku (możliwe do recyklingu elementy, czy niskoemisyjne materiały budowlane i wykończeniowe, mające wpływ na zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko
  przy ich wytworzeniu),
• odnawialne źródła energii,
• rekuperacja powietrza,
• zrównoważone zarządzanie energią.

Regulacje prawne
To, jak budować gabinet stomatologiczny, określają normy prawne zawarte w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą.

Wynika z nich, że taki gabinet powinien:

• stanowić samodzielny budynek, lokal w zespole budynków, bądź część budynku lub lokalu przeznaczonego do innych celów, pod warunkiem całkowitego wyodrębnienia;
• wykorzystywać oświetlenie, które odpowiada potrzebom użytkowym oraz warunkom określonym przez prawo;
• być wyposażone w podłogę z połączeniami ze ścianami, umożliwiającymi mycie oraz dezynfekcję;
• być wyposażone w: umywalkę z ciepłą i zimną wodą, dozownik z mydłem w płynie i środkiem dezynfekcyjnym, pojemnik z ręcznikami jednorazowego użytku oraz pojemnik na zużyte ręczniki.

Obecnie budowa nowoczesnego gabinetu dentystycznego wymaga znajomości nie tylko przepisów prawnych, ale również dominujących trendów w zakresie designu, zmieniających się potrzeb pacjentów, nowych technologii i ekologicznych rozwiązań. Dostosowanie się do nich umożliwia stworzenie funkcjonalnych, estetycznych i nowoczesnych przestrzeni, które spełniają zasady ergonomii.



Marcin Banasik
Doświadczony manager związany z budownictwem i architekturą od ponad 16 lat. Uzyskał tytuł magistra inżyniera na kierunkach budownictwo i architektura na Politechnice Śląskiej. W latach 2006-2007 studiował na kierunku Buidling Technology and Construction Management w Vitus Bering University Collage w Horsens w Danii. Doświadczenie zawodowe zdobywał na stanowiskach inżyniera budowy, architekta, project managera, dyrektora zarządzającego w firmach takich, jak m.in. Energomontaż Południe, Mott MacDonald, Meredith&Polak, Forbis Group. Od 3 lat pełni rolę Wiceprezesa firmy Primater Sp. z.o.o. Odpowiada m.in. za zarządzanie kontraktami budowlanymi, zarządzanie ryzykiem i optymalizacją procesów, budowanie strategii, rozwój firmy. Specjalizuje się m.in. w generalnym wykonawstwie placówek medycznych, odpowiadając za wsparcie lekarzy, inwestorów w spełnianiu marzeń o własnej klinice, doradztwie na każdym etapie procesu od lokalizacji obiektu, przez projekt, technologię, optymalizację procesów, po prace instalacyjne i budowlane.